Bầu trời trong quả trứng – Tập thơ nổi bật cho phong cách thơ Xuân Quỳnh phần 1

Bầu trời trong quả trứng là một tập thơ nổi tiếng của nhà thơ Xuân Quỳnh. Tập thơ này đã được in và tái bản nhiều lần gắn liền với nhiều thế hệ bạn đọc Việt Nam

Chủ đề thơ Xuân Quỳnh thường là những vấn đề nội tâm: kỷ niệm tuổi thơ, tình yêu gia đình… Hiện thực xã hội, sự kiện đời sống hiện diện như một bối cảnh cho tâm trạng. Do vậy thơ Xuân Quỳnh hướng nội, rất tâm trạng cá nhân nhưng không là thứ tháp ngà xa rời đời sống

Thơ Xuân Quỳnh giàu tình cảm, tình cảm sâu và tinh tế nhưng lẩn khuất phía sau tình cảm ấy lại là tư tưởng có tính khái quát, triết lý 

Chúng ta cùng nhau cảm nhận những bài thơ trong tập thơ Bầu trời trong quả trứng vang danh này nhé!

Cây chua me đất khóc

Chiều hôm qua Mí ra vườn
Thấy cây chua me đất khóc
Mí dỗ mãi mà không được
Sau rồi cây kể Mí nghe:
Tên tôi chính là Chua me
Tôi mọc sát trên mặt đất
Trong những ngày hè nóng bức
Đã từng tặng bạn canh chua
Nếu chanh, bạn chưa kịp mua
Thay chanh gội đầu sạch sẽ
Thế mà mấy ai để ý
Tên tôi chính là Chua me
Và từ buổi chiều hôm qua
Tôi nghĩ, tôi buồn ghê lắm
Chả là các bạn đi học
Tạt vào vườn thăm lá, cây
Các bạn nhìn tôi nói ngay:
“- Ô kìa, có cây rau má
Không phải đâu, cây diếp cá
Cái mùi nó rất là tanh
Các bạn chẳng biết bằng mình
Đấy là cây rau dền trứng…”
Thế thì việc gì phải khóc
Là cây nào cũng tốt thôi:
Rau má làm thuốc cho người
Rau dền nấu canh mát dạ
Mà còn cái cây diếp cá
Cũng nhiều lợi ích chứ sao?…
Nhưng mà bạn ơi không đâu
Dẫu rằng cây nào cũng tốt
Vẫn không đúng là tôi được…
Nhưng thôi đừng khóc đừng buồn
Nín đi nào, nín chóng ngoan
Mí gọi là chua me đất

Còn lại gì cho mùa xuân?

Cái rét đi về phía núi
Là lúc mùa xuân tìm về
Nhuộm trên mái tóc của bà
Bạc trắng đẹp như màu cước
Đem con bướm về giàn mướp
Bay trên những cánh hoa vàng
Mùa xuân cho những bầy chim
Ngàn giọng hót trong như nước
Cỏ vừa ngủ quên đêm trước
Sáng, bừng mắt giữa màu xanh
Hoa mang hương sắc mùa xuân
Để cho mọi người dễ nhớ…
Mùa xuân cho đi nhiều thế
Còn lại gì cho mùa xuân!
Nếu như chỉ có một mình
Chắc mùa xuân buồn lắm nhỉ?
Ô, con chưa biết gì cả
Mùa xuân còn có niềm vui
Niềm vui của cả muôn người
Của quả, của cây, của lá
Của điều con vừa nghĩ đó
Vì con thương yêu mùa xuân

Đi trốn đi tìm

“Chi chi chành chành
Cái đanh thổi lửa
Con ngựa dứt cương…”
Nào mau nhắm mắt
Kẻo ngựa lạc đường!

***

Nấp ở trước gương
Bạn nhìn thấy bóng
Nấp bên cánh cổng
Sợ cổng kêu ran
Nấp dưới gầm bàn
Gầm bàn trống quá
Nấp sau vòm lá
Sợ lá rung rinh…
Mình chỉ ước mình
Bé bằng cái tẩy
Trốn trong ngăn ấy
Bé bằng tờ giấy
Lẫn với sách kia
Nhưng mình lại to
Thật là khó quá!
Chỉ còn một chỗ
Đố bạn tìm ra:
Nào một… hai… ba…
Trốn vào lòng mẹ

Kể chuyện quả

– Quả me có vị chua
Làm ô mai ngon tuyệt
Nắng ở trong quả mít
Mùi thơm trong quả mơ
Xù xì cái quả na
Mà ngọt ơi là ngọt!
À, chú có thích nhót
Vườn bà cháu rất nhiều
Chú ạ, muỗi bao nhiêu
Ở trong lòng quả vả
Quả sầu riêng rất lạ
Người chê, người bảo thơm
Quả măng cụt miền Nam
Chẳng măng mà chẳng cụt
Quả nhãn ngon bị nhốt
Ở trong lồng như chim
Cứ mở ra mà xem
Dơi liền ăn hết nhãn
Quả vải thơm là bạn
Của tu hú tháng ba
Sao lại gọi chuối ta
Là chuối tây hở chú?
Nước mình bao nhiêu quả
Đố cháu thích quả gì
Chú thử đoán xem đi?
– Cháu thích là “quả đất”
– Chú lại đùa cháu chắc
Đất có ăn được đâu?
– Nhưng đất có bao nhiêu
Quả ngon và quả lạ

Mí thích…

Chưa già mà đã có râu
Cái con dế, suốt đêm thâu hát gì
Không chân con rắn vẫn đi
Con sên thích múa, con ve thích gào
Con chim thích đậu cành cao
Con tàu biết gọi khi vào sân ga
Con đường thì lại thích xa
Con sông thích chảy, con phà thích sang
Mí thì Mí thích yêu thương:
Con chim, con dế, con đường, con sông…

Mí trông nhà

Này chú mèo mướp
Mí có quen đâu
Đừng có meo meo
Đòi vào đây nhé
Chị Mí dặn thế
“Lạ, không được vào
Chị đi mua rau
Mí trông nhà đấy…”
Chú kiến đen láy
Chạy nhắng lên thôi
Ra chỗ khác chơi
Không quen đâu nhé
Lại còn ngọn gió
Ở tận đâu đâu
Sao cứ theo nhau
Vào nhà Mí thế?
Mí về mách chị
Chị lại mắng cho
Thôi gió ra đi
Để còn khép cửa
Các bạn đứng đó
Mí hát cho nghe:
“Hôm qua trên ngọn cây me
Mẹ con ve mắng con ve mấy lần
Con gà không biết rửa chân
Con bò thì chẳng đánh răng bao giờ…”
Rồi Mí lơ mơ
Ngủ bên cửa sổ
Kìa tia nắng lạ
Đã len vào nhà

Ngày mai thêm tuổi

Gió xuân ơi chớ động màn
Búp bê đang sắp ngủ ngoan trong giường
Tiếng chim hót khẽ bên tường
Trời xanh nhè nhẹ, con đường lặng xa
Bé ru khe khẽ trong nhà:
“Ngủ đi mẹ sẽ cho quà đầu xuân”
Ông sao đang đến rất gần
Có con vịt đứng một chân kia kìa
Mẹ thương nào hãy ngủ đi
Năm sau còn ở bên kia của ngày
Bây giờ là ở năm nay
Cái hoa cũng đợi, cái cây cũng chờ
Ngày mai thêm tuổi cho hoa
Nở bao hương sắc trước nhà mình đây
Ngày mai thêm tuổi cho cây
Nhựa lên cành, lá xoè tay vẫy mừng
Ngày mai thêm tuổi cho trăng
Dẫu trăng lớn cũng chỉ bằng hôm qua
Ngày mai thêm tuổi cho bà
Thêm bao chuyện cỏ, chuyện hoa, chuyện người
Ngủ ngoan nào búp bê ơi
Sắp thêm một tuổi nữa rồi thích không?
Búp bê đâu biết vui mừng
Vẫn nằm vẫn ngủ vẫn không nói gì
Riêng người mẹ bé tí ti
Xôn xao mong lớn, lắng nghe tuổi về

Que chuyền

Có mười que chuyền
Làm bao nhiêu việc:
Bắt đầu bàn một
Cái mốt cái mai
Rồi đến bàn hai
Xôi chè đã nấu
Nào những quả táo
Nào những củ từ
Bàn ba, bàn tư…
Bàn mười chiu chắt…

Không chạm đến đất
Quả bóng trên tay
Que chuyền biết bay
Que chuyền biết hát
Gặp dòng nước cản
Chuyền vượt qua sông
Quả trứng đỏ lòng
Tôm cong đít vịt
Nổi trên mặt nước
Là những cụm bèo
Dây leo biết leo
Ổi xanh thì chát…
Que chuyền biết hết

Nhưng chuyền chẳng biết
Là: những que chuyền
Làm bao nhiêu việc
Cũng nhờ tay em

Trăng hư lắm

Trăng theo em
Từ trong sân
Em ra vườn
Trăng ra vườn
Em ra ngõ
Em sang chú
Trăng cũng theo
Em xuống ao
Trăng đứng ngó
Ngó qua lá
Ngó qua cành
Em đi nhanh
Trăng đi nhanh
Em bước chậm
Trăng cũng chậm
Trăng là bạn
Bạn rất thân
Hoan hô trăng
Luôn gần bạn
Hôm ba mươi
Rất tối trời
Em đi học
Sang nhà bạn
Trăng không theo
Em xuống ao
Trăng không ngó
Em ra ngõ
Trăng đi đâu
Nấp chỗ nào
Tìm chẳng thấy
Hẳn ngại tối
Trăng không ra
Trăng ở nhà
Đi ngủ sớm
Trăng đã lớn
Mà còn lười
Bỏ bạn rồi!
Trăng hư lắm!
Trăng hư lắm!

Vì sao?

Vì sao con cóc
Nó hay nghiến răng?
Vì sao con còng
Nó không nhắm mắt?
Không có chân có cánh
Mà lại gọi: con sông?
Không có lá có cành
Lại gọi là: ngọn gió?
Cái quạt bé như thế
Thì gió ở vào đâu?
Biển ngày đêm thét gào
Sao lại không khản cổ?
Con vịt con bé tí
Không mẹ, nó không buồn?
Mà mẹ mới ra đường
Vì sao con đã nhớ?

Bầu trời trong quả trứng

(Chuyện của một chú gà con)
Tôi kể với các bạn
Một màu trời đã lâu
Đó là một màu nâu
Bầu trời trong quả trứng
Không có gió có nắng
Không có lắm sắc màu
Một vòm trời như nhau:
Bầu trời trong quả trứng
Tôi chưa kêu “chiếp chiếp”
Chẳng biết tìm giun, sâu
Đói no chẳng biết đâu
Cứ việc mà yên ngủ…
Tôi cũng không hiểu rõ
Tôi sinh ra vì sao
Tôi đạp vỡ màu nâu
Bầu trời trong quả trứng
Bỗng thấy nhiều gió lộng
Bỗng thấy nhiều nắng reo
Bỗng tôi thấy thương yêu
Tôi biết là có mẹ
Đói, tôi tìm giun dế
Ăn no xoải cánh phơi…
Bầu trời ở bên ngoài
Sao mà xanh đến thế!
Trời xanh mà tôi nghĩ
Trời xanh mà tôi yêu
Trời xanh ấy mang theo
Cả nỗi lo nỗi sợ:
Tôi lo bão lo gió
Tôi sợ cắt sợ diều
Thoáng bóng nó nơi nào
Tôi nấp ngay cánh mẹ…
Nhưng ngoài trời xanh thế
Sao tôi lại ẩn đây!…
Khi đó tôi nghĩ ngay
Bầu trời trong quả trứng
Không có diều có cắt
Không có bão có mưa
Không biết đói biết no
Không bao giờ biết sợ…
Nhưng trời ấy chưa vỡ
Thì tôi cũng chẳng về
Tôi đâu còn như xưa
Tôi ngày nay đã lớn
Tôi ngồi trong chắc chật
Thế tôi cựa làm sao!
Còn nỗi nhớ gắt gao
Màu trời xanh này nữa
Nhớ anh em nhớ mẹ
Tôi nhớ vui nhớ buồn…
Biết bao điều lớn hơn
Nỗi lo và nỗi sợ
Này trời xanh tôi ở
Biết rằng tôi lớn khôn?

Chờ trăng

Đi đâu mồng một ba mươi
Để đêm tối quá không ai thấy gì
Mồng hai ông vẫn cứ đi
Em mong ông lắm ông về đây chơi!
Mồng năm em thấy ông cười
Chỉ còn cái miệng gầy ơi là gầy
Mười một ông đã hơi đầy
Có khi ông vắng mấy ngày vì mưa
Trời mưa ông có tán che
Sao còn sợ ướt chẳng về ông ơi
Mười ba, đèn đã sẵn rồi
Mua hồng mua bánh để mời ông ăn
Hôm nay mười bốn, mai rằm
Lạy trời trong sáng cho ông trăng về
Dẫu xa xin chớ ngại gì
Có cơn gió mát đưa đi dẫn đường
Đêm nay tất cả chúng em
Chờ ông về với sao đèn cùng vui
Khi ông trăng đã lên rồi
Vừa trong sáng, lại tròn ơi là tròn!

Cây bàng

Cứ vào mùa đông
Gió về rét buốt
Cây bàng trụi trơ
Lá cành rụng hết
Chắc là nó rét!
Khi vào mùa nóng
Tán lá xoè ra
Như cái ô to
Đang làm bóng mát
Bóng bàng tròn lắm
Tròn như cái nong
Em ngồi vào trong
Mát ơi là mát!
A bàng tốt lắm
Bàng che cho em
Nhưng ai che bàng
Cho bàng khỏi nắng!

Trời xanh của mỗi người

Bầu trời xanh của bà
Vuông bằng khung cửa sổ
Bà nhìn qua mỗi chiều
Nhớ bao là chuyện cũ
Trời xanh của mẹ em
Là vệt dài tít tắp
Khi nhắc về bố em
Mắt mẹ nhìn đăm đắm
Trời xanh của bố em
Hình răng cưa nham nhở
Trời xanh giữa đạn bom
Rách, còn chưa kịp vá
Trời xanh của riêng em
Em chưa nhìn thấy hết
Dài và rộng đến đâu
Ai bảo giùm em biết?
Dài và rộng đến đâu
Lớn rồi em sẽ biết

Mùa đông nắng ở đâu?

Mùa hè nắng ở nhà ta
Mùa đông nắng đi đâu mất?
Nắng ở xung quanh bình tích
Ủ nước chè tươi cho bà
Bà nhấp một ngụm rồi: “khà”
Nắng trong nước chè chan chát
Nắng vào quả cam nắng ngọt
Trong suốt mùa đông vườn em
Nắng lặn vào trong mùi thơm
Của trăm ngàn bông hoa cúc
Nắng thương chúng em giá rét
Nên nắng vào áo em dày
Nắng làm chúng em ấm tay
Mỗi lần chúng em nhúng nước
Thế mà nắng cũng sợ rét
Nắng chui vào chăn cùng em
Các bạn để ý mà xem
Trong chăn bao nhiêu là nắng
Mà nắng cũng hay làm nũng
Ở trong lòng mẹ rất nhiều
Mỗi lần ôm mẹ, mẹ yêu
Em thấy ấm ơi là ấm!

Trên đây uct.edu.vn đã dành tặng cho quý độc giả những bài thơ đặc sắc trong tập thơ Bầu trời trong quả trứng của nhà thơ Xuân Quỳnh. Mời các bạn đón xem phần 2 vào một ngày gần nhất nhé! Cảm ơn các bạn đã theo dõi bài viết này của chúng tôi!