Nhà thơ Nguyễn Xuân Sanh cùng kho tàng thơ dịch đặc sắc nhất phần 6

Nguyễn Xuân Sanh được mọi người xem là một ngôi sao sáng trên bầu trời văn học Việt Nam. Ông chính là gương mặt tiêu biểu cho giai đoạn cách tân văn học nước nhà. Nhàm chán với lối thơ cũ, ông luôn tìm tòi và xác định hướng đi của mình một cách mới mẻ và độc đáo. Chính vì thế mà thơ ông luôn mang đến cho bạn đọc sự khác biệt rõ nét. Hôm nay, chúng ta hãy cùng nhau cảm nhận chùm thơ dịch còn lại của thi sĩ này nhé!

Đàn sếu Журавли

Мне кажется порою, что солдаты,
С кровавых не пришедшие полей,
Не в землю эту полегли когда-то,
А превратились в белых журавлей.
Они до сей поры с времен тех дальних
Летят и подают нам голоса.
Не потому ль так часто и печально
Мы замолкаем, глядя в небеса?
Сегодня, предвечернею порою,
Я вижу, как в тумане журавли
Летят своим определенным строем,
Как по полям людьми они брели.
Они летят, свершают путь свой длинный
И выкликают чьи-то имена.
Не потому ли с кличем журавлиным
От века речь аварская сходна?
Летит, летит по небу клин усталый –
Летит в тумане на исходе дня,
И в том строю есть промежуток малый –
Быть может, это место для меня!
Настанет день, и с журавлиной стаей
Я поплыву в такой же сизой мгле,
Из-под небес по-птичьи окликая
Всех вас, кого оставил на земле.

Dịch

Nghĩ lại bồi hồi trong chiến tranh
Bao người dũng cảm đã hy sinh
Họ đâu nằm xuống trong lòng đất
Họ biến thành cò trong nắng xanh.
Trời cao, từ đó cánh cò bay
Cò gọi chúng ta dưới lớp mây
Vì thế ta hay ngừng nói chuyện
Khi nhìn trời thắm giữa ban ngày.
Và trên những cánh đồng mênh mông
Tôi lại thấy cò bay thong dong
Khép kín dọc ngang, như dưới đất
Khi chúng là người lính xung phong.
Chúng đi bát ngát dặm đường dài
Trong sương mù nhẹ gọi tên ai
Có phải thế chăng mà tiếng chúng
Rất gần tiếng nói của quê tôi.
Mỗi lúc đàn cò trắng lượn ra
Cánh dăng mệt mỏi buổi chiều tà
Nếu giữa hàng bay có khoảng trống
Phải chăng đấy chỗ dành cho ta!
Chắc chắn một hôm xé lớp mù
Tôi theo cò trắng đi chu du
Ôi chim mà ngày xưa
Tôi quên trên đất thẳm
Tiếng tôi gọi bây giờ
Vào lòng chim sâu đậm.

Tiệc rượu màu tăng gô

Dans un cocktail couleur tango
je buvais les yeux de ma belle:
l’un est vert l’autre mirabelle,
je buvais les yeux de Margot.
Margot mon rêve, au pas d’un tango,
a piétiné l’image frêle,
ses yeux aux couleurs rebelles
troublés par mon chalumeau.
Le divin cocktail de mes larmes,
par un beau soir à Monaco,
Ô fées Méditerranéennes,
Je l’ai bu au son d’un tango.

Dịch

Bữa tiệc rượu màu tăng gô
Anh uống đôi mắt người đẹp
Một màu xanh một sắc biếc
Anh uống đôi mắt Mác gô
Mác gô yêu, nhịp bước tăng gô
Giẫm phải bóng hình mảnh khảnh
Mắt em sắc màu nghịch loạn
Bối rối vì tiếng sáo lòng anh
Rượu tuyệt trần nước mắt cô gái
Trong đêm đẹp Mônacô
Ôi những nàng tiên Địa Trung Hải
Anh uống vào, theo điệu tăng gô

Sớm mai Matin

En ce matin frais après la pluie
Soleil
Avec l’ombre oblique de l’arbre en sève nouvelle
En ce matin frais
Tu répands
Chère enfant
Un parfume acajou
Et je l’aime comme la terre aima l’eau
Avec les flaques brillantes
Les cocotiers calmes
Le vent sans failles des mornes muoillés
Les homme remettent leur journée de bruits
Mais le matin ne reste jamais en place.

Dịch

Trong sớm mai mát mẻ sau mưa
Mặt trời
Với bóng nghiêng cây xanh nhựa mới
Trong sớm mai mát mẻ này
Em trải
Hỡi em bé gái yêu
Một mùi hương gỗ gụ
Và ta yêu nó như đất lành yêu nước
Với những vũng sáng trưng
Những cây dừa yên tĩnh
Ngọn gió không dứt các hòn đảo nhỏ ướt đầm
Những con người xoá các ngày đêm ồn ã của họ
Nhưng sớm mai có bao giờ đứng im một chỗ

Nói nhỏ

Những từ
chỉ những từ
rất nhỏ, rất nhỏ
giọng nói thấp
như chẳng thốt hơi
với chúng ta
như các bào thai
nằm co trong bụng mẹ
những từ không ánh sáng
và chẳng có hình dạng
những từ như ở các cành cây
bày tỏ nhỏ nhẹ chỉ nửa lời
như khi chúng ta
đang say giấc ngủ
Giữa mọi cái gì đã vĩ đại
các từ bé nhỏ rất bé nhỏ
vừa ở cách giấu che
kín đáo trên lưng bàn tay
hoặc sau vành tai bạn
những từ bé nhỏ
hoàn toàn không có ánh sáng
tựa các con vật
và tựa cỏ

Lời kêu gọi

Mọi nguyên tố thế gian
đều đòi được tự do
Mọi quốc gia đều phấn đấu
mọi liên kết sẽ rã tan
Tôi, nguyên tố dưới mặt trời
tôi kêu gọi các nước
và muôn vàn sóng biển
gọi đá, kim loại, cây
gọi loài vật, đàn chim
đang hít thở khí trời
gọi mọi dòng hải lưu
và lửa trong lòng núi:
Nếu muốn cứu hành tinh
chớ để nó làm điều xấu!

Ban ngày

Ban ngày
mặc kệ ánh sao đêm
nó nắm làn sóng xao và gió thoảng
cùng trong một bàn tay
trên những bức tường
tại đó tiếng cười vui đã chạm khắc
dấu chân ta tiến bước
trên mặt bằng bãi biển
và trên màu xanh biếc cánh buồm
cô dâu
chạy trên dòng nước
khoả thể dưới lớp bọt sóng trào

Cốc nước chè…

Cốc nước chè trên chiếu
gió đưa về mây xanh
lạc trong rừng cây
các ông già nói về quá khứ
các thanh niên ít nói
họ hút thuốc và cười
bầu trời rời xa mặt cát.

Đất nghèo

Đất nghèo
đất đương thai nghén
một trái tim đầy chất bột
tình yêu ở đâu đó
trong sự lặng im của ngôi mồ
trắng hòn đá lưu niệm
gió
lật con sóng lại
em bé
cặp mắt đen
rất đen
cười mỉm

Những cô gái

Những cô gái
mái tóc đỏ ngầu
chờ đợi
tâm hồn họ mờ sương
họ theo dõi con đường mặt biển
sau màn trắng giấc mơ
sau bờ vây và mùi hương bãi cát
con đường mặt biển trải dài trên các khúc quanh co
sắc xanh của gió bấc
những con chim sẻ
mất hút trong tóc các cô nàng
dệt bằng đức kiên tâm

Thắp ngọn nến

Thắp ngọn nến, uống rượu ngon
Thứ Bảy đã hái vầng dương cuối chiều
Thứ Bảy, mùa đẹp dặt dìu
Đưa trên tay đoá hồng chiều trời sao
Thứ Bảy, họ giỏi thế nào
Trồng bông đầy nắng đưa vào trái tim
Trái tim còn nhỏ, còn tìm?
Trồng cho cây cối lặng im nảy mầm
Trong tim xác thịt cuồng dâm
Dễ chăng nảy nở đoá bông không tàn?
Thời bao thứ tưởng tan hoang
Kỷ nguyên nô lệ bàng hoàng lương tâm
Thời nô lệ, sự chết thầm…?
Thắp nến, uống rượu trầm ngâm với đời
Nhẹ nhàng Thứ Bảy, họ ngồi
Trên tay đằm thắm tươi mươi đoá hồng
Đoá hồng của mặt trời đông
Bông ngồi bông nghĩ thong dong việc người.

Gửi đất nước tôi

Tôi leo đường hẻm mới
Đưa lên các đỉnh cao
Ôm chân trời vời vợi
Quê hương đẹp biết bao
Khi cúi đầu bình giải
Về khoảnh khắc đang qua
Từ sâu các thời đại
Bỗng vang tiếng nước nhà
Bao ánh sáng quê hương
Bầu trời luôn tươi trẻ
Đây nơi tôi sinh đẻ
Mảnh đất lành yêu thương
Ngươi là mầm là cỏ
Là rừng cây sum suê
Là vô vàn dầu hỏa
Ta là con, ôi quê!
Ngươi là gió mùa xuân
Là hạt vàng đồng lúa
Bánh mì ngon, giấc ngủ
Những đêm hè bên sân
Là lễ hội mừng vụ nho
Cái khát, chui vào lẵng quả
Là rừng cây khi bóng ngả
Vào mắt người yêu ngây thơ
Khi bò rời cánh đồng
Khi véo von tiếng sáo
Tôi mục đồng huyền ảo
Cất tiếng hát mênh mông
Bạn, mỗi bức tường, viên gạch
Ngôi sao cắm đỉnh vòm
Bạn trèo thẳng một mạch
Nâng các tầng lầu vươn
Tấm thân tôi, ngày mai đó
Hoà chan đất nước được mùa
Cuộc đời tôi, của ngươi đó
Đời chỉ có một, trao đưa…
Ôi các đỉnh quê nhà
Mang cao vòng nguyệt quế
Mà tôi yêu mến, tôi ca
Máu tôi, hồn tôi, thân thể!

Trong tập thơ “Tuyết”

Đây đã vỡ tan mọi rạn nứt
cày lòng tôi làm dịu giác quan
héo đoá hoa đẹp nhất thế gian
dưới làn gió mùa hè nóng bức
Hai con người yêu nhau thắm thiết
có thể làm cho nhau khổ đau
hơn kẻ thù ghét nhau da diết
khiến cho tan nát, ở bất cứ đâu
Và hai người yêu nhau đằm thắm
có thể xoá sạch mọi vết thương lòng
bằng một cái nhìn yêu sâu thẳm
bằng tay vuốt mái tóc tươi trong

Nguyễn Xuân Sanh đã khẳng định khả năng và vốn hiểu biết ngôn ngữ của mình qua những bài thơ dịch xuất sắc mà uct.edu.vn đã cập nhật dành cho bạn. Qua bài viết chúng ta thêm phần thán phục và ngưỡng mộ một thi sĩ tài hoa hiếm có của văn học nước nhà. Hãy đồng hành cùng chúng tôi để theo dõi những bài viết đặc sắc hơn nhé!

Xem Thêm: Nhà thơ Nguyễn Xuân Sanh cùng kho tàng thơ dịch đặc sắc nhất phần 5