Nhà thơ Tản Đà và phần Từ khúc, Nhàn đàm (Tập Khối tình con I 1916)

Đọc Khối tình con I của Tản Đà ta cảm nhân được một mối tình to lớn. Trong đó có một phần mối tình lãng mạn nhưng cũng chất chứa là tình non nước. Có thể nói hồn thơ của Tản Đà thiên về phong cách lãng mạn sâu sắc. Qua các bài thơ thuộc phần Từ khúc, Nhàn đàm hài đàm ta có thể cảm nhận được điều đó. Và đằng sau những bài thơ ấy chính là những nỗi trăn trở và suy tư của nhà thơ về thế sự về cuộc đời.

Đồng tiền (Hoa phong lạc)

Đồng tiển đồng tiền
Sao em sắc sảo lại khôn ngoan?
Vừa xinh vừa đẹp
Vừa trắng vừa tròn
Chán chỗ nhà quê đến chỗ quan
Quan yêu quan để nhẩy lên bàn
Cô hầu nâng đỡ
Cậu lính kêu van
Sướng đến thế mà em nỡ bạc
Lại lẩn theo chú Trích, chú Cược tếch lên ngàn

Hoa rụng (Hoa phong lạc)

Hoa ơi! hoa hỡi! hoa hời!
Đương ở trên ngành bỗng chốc rơi!
Nhị mềm cánh úa
Hương nhạt mầu phai
Sống chửa bao lâu đã hết đời!
Thế mà hoa lại sướng hơn người!
Hoa ơi! hoa hỡi! hoa hời!
Khi hoa nụ
Khi hoa cười
Giời còn cho sống chỉ ăn chơi
Không phải lúc đầu đội vai mang, ba chìm bẩy nổi, những như ai!

Thương dỗ người chê chồng (Hoa phong lạc)

Em ơi! Em đi đâu về?
Đương trưa giời nắng đầu không che
Nước mắt nước mũi
Bồ hôi bồ kê
Hay ngán nỗi dầm mưa dãi nắng
Mà tiếc chốn cây cao bóng mát chẳng quan hề?
Em ơi, em hãy gượng về
Thôi thiên hạ chồng con như thế cả
Em đừng nay tủi lại mai chê!

Mỵ Châu, Trọng Thuỷ (Vân thê)

Một đôi kẻ Việt người Tần
Nửa phần ân ái, nửa phần oán thương
Vuốt rùa chàng đổi máy
Lông ngỗng thiếp đưa đường
Thề nguyền phu phụ
Lòng nhi nữ
Việc quân vương
Duyên nọ tình kia dở dở dang!
Nệm gấm vó câu
Trăm năm giọt lệ
Ngọc trai nước giếng
Nghìn thu khói nhang

Áo rách (Đoản mã)

Ới giời ơi!
Ới đất ơi!
Cái áo sao mày rách tả tơi?
Rách đành mặc vậy
Nào dám sợ ai chê
Nào dám sợ ai cười
Chỉ sợ nỗi anh em chúng bạn
Gần chán xa quên chẳng đoái hoài!

Nhời đàn bà con gái ngồi buồn nghĩ buồn (Song khai)

Nhớ khi em chửa có chồng
Sớm gương, trưa lược, tối nằm không
Ngực chưa dẹp
Bụng chưa phồng
Hai má hây hây một sắc hồng
Từ khi em đã có chồng
Ngồi lẫn, ăn đôi, tối ngủ chung
Vú ngày xếch
Lưng ngày cong
Con mang, con bế, lại con bồng
Thời không biết tại sao mà thế thế
Chị em ba bẩy kẻ
Nghĩ đi nghĩ lại mãi không xong

Thu khuê oán (Thất liên châu)

Gió thu lạnh lẽo mây giời quang
Sân thu đêm khuya rơi lá vàng
Giăng tà chim lặn, nhạn kêu sương
Gối chiếc chăn đơn thiếp nhớ chàng
Chàng đi xa cách nhớ quê hương
Quê hương đất khách người một phương
Mong chàng chẳng thấy lòng ngùi thương
Buồng không, canh vắng, bóng in tường
Chỉ chỉ tơ tơ rối vẩn vương
Nước mắt đậm địa trôi quanh giường
Tháng cũ đã qua, tháng mới sang
Tháng sau tuần nữa những tư lường
Ngày tháng đi chóng năm canh trường
Lác đác sao tàn lấp lánh gương
Trên giời Chức Nữ cùng Ngưu Lang
Một dải sông Ngân lệ mấy hàng

Bài nói truyện với ảnh

Người đâu cũng giống đa tình
Ngỡ là ai, lại là mình với ta
Mình với ta dẫu hai như một
Ta với mình sao một mà hai?
Năm nay mình mới ra đời
Mà ta sinh trước đã ngoài đôi mươi
Cuộc nhân thế câu cười tiếng khóc
Nghề sinh nhai lối dọc đường ngang
Đầu xanh ai điểm hơi sương
Những e cùng thẹn, những thương cùng sầu
Đôi ta vốn cùng nhau một tướng
Lạ cho mình sung sướng như tiên
Phong tư tài mạo thiên nhiên
Không thương, không sợ, không phiền, không lo
Xuân bất tận giời cho có mãi
Mảnh gương trong đứng lại với tình
Trăm năm ta lánh cõi trần
Nghìn năm mình giữ tinh thần chớ phai

Câu rậm đò

Chung lưng một chiếc thuyền tình (rô ta)
Sông bao nhiêu nước ta thương mình bấy nhiêu (ta rô ta)
Chúng anh đây đứng mũi chịu sào (rô ta)
Sóng ngang gió tạt anh bẻ vào càng mau (ta rô ta)
Khuyên em đừng tính trước lo sau (rô ta)
Còn lưng còn vốn, ta nên giầu có phen (ta rô ta)
Khuyên em đừng tủi phận hờn duyên (rô ta)
Có tài có sắc, ta lên tiên có lần (ta rô ta)
Rồi ra sé lụa may quần (rô ta)
Đấy loan đây phượng ta quây quần lấy nhau (ta rô ta)

Thơ khóc tết của hai ông đồ

1
Ngoảnh đi ngoảnh lại lại đến tết
Ông đến độ này lại thật chết!
Giời cao đất thấp, vợ chưa về
Tháng tận năm cùng, gạo cũng hết
Cỗ bàn duy có ba ông công
Su kẽm cũng không một vảy hến
Mà ra lúc quẫn văn càng hay
Lại được một bài thơ khóc tết
2
Giời ơi! ới tết ơi là tết!
Bác hãy còn hơn, tôi mới chết!
Gạo tẻ đong chịu, nếp thời không
Áo vợ rách tan, chồng cũng hết
Con theo cạnh nách mếu môi sò
Nợ réo ầm tai câm miệng hến
Giời còn để sống đến trăm năm
Lại mấy mươi bài thơ khóc tết

Tờ ly hôn của người học trò

Tôi tên là mỗ
Quê ở vùng đây
Vì sự vợ bỏ
Khai như sau này:
Nguyên tôi học trò
Nhà nghèo học dốt
Lấy được mẹ cháu
Mặt mũi cũng tốt
Từ ngày lấy nhau
Duyên nợ vàng thau
Một ngày là nghĩa
Trăm năm về lâu
Không ngờ giời ghét
Đến nỗi vợ cháu
Quì cửa công môn
Thảo đơn vĩnh biệt
Từ đây chia cách!
Nam bắc xa nhau!
Mình chê ta khó
Lấy ai cho giầu

Trên đây là phần cuối của tập Khối tình con I của nhà thơ Tản Đà. Đọc nó ta có thêm một góc nhìn mới của những người trí thức Nho học lúc bấy giờ. Và cũng qua đó ta hiểu thêm về phong cách sáng tác thơ ca của Tản Đà. Bên cạnh đó trong cuộc đời của ông cũng dành nhiều thời gian cho các sáng tác khác và phần dịch thuật. Điều này sẽ được chúng tôi chuyển tải trong những số tiếp theo đừng quên đón đọc nhé!