Hoàng Trung Thông Cùng Kho Tàng Thơ Ấn Tượng Phần 1

Hoàng Trung Thông thuộc lớp những nhà thơ xuất hiện và trưởng thành trong cuộc kháng chiến chống Pháp. Ông cống hiến một phần không nhỏ cho nền văn học Việt Nam. Ông thường viết sáng tác chủ yếu là thơ trữ tình ngoài ra còn nhiều bài thơ châm biếm nhận được rất nhiều đánh giá của bạn đọc
Thơ ông giàu tính thời sự, gắn bó với từng giai đoạn lịch sử của cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ, thơ ông ghi nhận sự đổi mới của đất nước. Hoàng Trung Thông được đánh giá có nét riêng không lẫn vào ai được. Phong cách ông giàu chất liệu sống, ông xem lẫn tình cảm của mình vào những bài thơ nên thơ ông luôn đi vào tâm khảm của những người yêu thơ
Nào! Bây giờ chúng ta cùng nhau cảm nhận những bài thơ của ông và hãy chia sẻ ý kiến của mình về bài viết của uct.edu.vn nhé!

I. Vài Nét Về Nhà Thơ Hoàng Trung Thông 

– Nhà thơ Hoàng Trung Thông (1925-1993) còn có những bút danh khác như Đặc Công, Bút Châm, quê quán xã Quỳnh Đôi, huyện Quỳnh Lưu, tỉnh Nghệ An, nguyên là hội viên Hội Nhà văn Việt Nam, Viện trưởng Viện Văn học (Việt Nam).
– Hoàng Trung Thông tham gia cách mạng từ trước 1945 trong phong trào Việt Minh, từng đảm nhiệm các chức trách: cán bộ văn nghệ của khu uỷ Liên khu IV, tỉnh uỷ viên tỉnh uỷ Nghệ An, uỷ viên Tiểu ban Văn nghệ Trung ương; thư ký toà soạn tạp chí Văn nghệ thuộc Hội Văn nghệ Việt Nam; tổng biên tập báo Văn nghệ, báo Tác phẩm mới của Hội Nhà văn Việt Nam; Giám đốc Nhà xuất bản Văn học, Vụ trưởng Vụ Văn nghệ thuộc Ban Tuyên huấn Trung ương; Viện trưởng Viện Văn học (1976-1985).
+ Tác phẩm:
Tiểu luận phê bình:
– Chặng đường mới của văn học chúng ta (1961)
– Cuộc sống thơ và thơ cuộc sống (1979)
+ Thơ:
– Quê hương chiến đấu (1955)
– Đường chúng ta đi (1960)
– Những cánh buồm (1964)
– Đầu sóng (1968)
– Trong gió lửa (1971)
– Như đi trong mơ (1977)
– Chiến công tuổi thơ (1983)
+ Các tác phẩm do Hoàng Trung Thông dịch:
Puskin (Nga)
– Nàng công chúa thiên nga
– Ông lão đánh cá và con cá vàng
– Người tù Kavkaz
– Đoàn người Di Gan
– Thơ Liên Xô (Nhiều người dịch)
Maiakovski (Nga)
– Quay trái
– Nhật lệnh số 1 của đoàn quân nghệ thuật
– Lê Nin (trích trường ca)
– Cáo biệt
– Nói chuyện với Lê Nin
– Bài thơ hay nhất
– Tờ hộ chiếu Liên Xô
– Chuyện người Ku zơ nét và xây dựng Ku zơ nét
– Bọn phá hoại và tụi giết người
– Những người loạn họp
– Những thằng nịnh hót
– Bọn đặt điều nói nhảm
– Làm thơ như thế nào (dịch cùng Lê Đạt)
Konstantin Simonov (Nga)
– Mùa đông năm 70
Thơ Triệu Cơ Thiên (Triều Tiên)
– Triều Tiên chiến đấu
Thơ Đức
– Thơ Heine (dịch cùng Tế Hanh)
Thơ Trung Quốc
– Thơ và từ Mao Chủ tịch (dịch cùng Nam Trân)
– Vương Quý và Lý Hương Hương (thơ của Lý Quí)
– Về Diên An (Nhiều tác giả)
– Thơ Lỗ Tấn (1 bài)
Thơ Hunggari
– Thơ Petophi (17 bài)
Thơ Ba Lan
– Thơ Adam Mickievich (6 bài)
– Thơ Wladislawz Bronievski (5 bài)
Thơ Châu Phi
– Những nhà thơ da đen (8 bài)
Thơ chữ Hán Việt Nam
– Thơ Cao Bá Quát
Thơ Pháp
– Louis Aragon (2 bài)
– Eugène Pottier (2 bài)
– Louis Michel (1 bài)
– Jean Baptiste Clément (1 bài)
– Victor Hugo (1 bài)

II. Những Bài Thơ Đặc Sắc Của Hoàng Trung Thông 

Hoàng Trung Thông là một nhà thơ đa tài cùng một khả năng sáng tác khiến nhiều ngưỡng mộ. Ông là một nhà thơ trưởng thành trong cuộc kháng chiến chống Pháp. Thơ ông thường được rút ra từ sự kiện và cảnh ngộ của cuộc sống nên rất gần gũi và mộc mạc.  Thơ Hoàng Trung Thông bám chắc hiện thực đời sống và gia tăng sự khái quát tính chính luận và tâm hồn chân chất đôn hậu, tiếng thơ khỏe khoắn đó chính là phong cách thơ của ông
Nếu bạn là một người yêu thơ ca thì chắc hẳn  không thể bỏ lỡ những bài thơ này đúng không? Cùng chúng tôi cảm nhận ý nghĩa thơ nhé!

Sa Vĩ

Dải cát nằm dài uống nước biển khơi
Như một trái tim người
Đang đập nhẹ với nước triều lên xuống.
Đây Sa Vĩ lần đầu tôi đến
Lần đầu tôi mới nghe tên
Dải cát dài sóng vỗ bình yên
Như tiếng hát rì rầm trong cổ
Tôi đi nhặt vỏ sò ốc nhỏ
Lòng xôn xao đi nhặt niềm vui
Cái chấm đầu của bờ biển ta ơi
Mắt tôi đuổi ngược theo ngàn đợt sóng.
Bạn chài ơi, thuyền về có nặng
Tôi chờ đây kéo mẻ lưới chiều
Tắt nắng rồi, tôi vẫn đứng trông theo
Gò má thắm cô gái làng Trà Cổ.
Lắng nghe xa… lời ca hay sóng vỗ
Từ khơi nào? Từ quần đảo Cô Tô?
Sao tôi không là ngọn sóng nhấp nhô
Để đi mãi tới bờ xa đảo nắng?

Bài ca vỡ đất

Chúng ta đoàn áo vải
Sống cuộc đời rừng núi bấy nay.
Ðồng xanh ta thiếu đất cày.
Nghe rừng lắm đất lên đây với rừng
Tháng ngày ta góp sức chung.
Vun từng luống đất cuốc từng gốc cây.
Ðường xa ta tới đây
Trên đồi cây khát nắng.
Giữa hai dòng suối vắng
Ðoàn ta vui cấy cày.
Bàn tay lao động
Ta gieo sự sống
Trên từng đất khô.
Bàn tay cần cù.
Mặc dù nắng cháy
Khoai trồng thắm rẫy
Lúa cấy xanh rừng.
Hết khoai ta lại gieo vừng.
Không cho đất nghỉ, không ngừng tay ta.
Suối chảy quanh ta
Tiếng suối ngân nga
Hòa theo gió núi
Ta đào mương mở suối
Tuổi ta là những tuổi đấu tranh
Cho dù bạc áo nông binh
Vẫn còn vỡ đất cấy xanh núi đèo.
Chim reo trong lá.
Hòn đá cheo leo.
Chúng ta một lớp người nghèo.
Giữa chiều nắng gió.
Ðào cây cuốc cỏ
Tỉa đỗ trồng khoai.
Ngày còn dài
Còn dai sức trẻ.
Cuốc càng khỏe.
Càng dễ cày sâu.
Hát lên! ta cuộc cho mau
Nhanh tay ta cuốc ta đào đất lên.
Bàn tay ta làm nên tất cả
Có sức người sỏi đá cũng thành cơm.
Ta vui mùa lúa thơm.
Ta mừng ngày quả chín.
Gửi ra người tiền tuyến
Diệt quân thù, gối đất nằm sương.
Máu ai nhuộm thắm sao vàng.
Mồ hôi ta đổ xuống hàng rau tươi.
Rừng xanh xanh cả máu người.
Còn màu lúa tốt còn tươi áo chàm.

Bao giờ trở lại

Các anh đi
Ngày ấy đã lâu rồi
Xóm làng tôi còn nhớ mãi
Các anh đi
Bao giờ trở lại
Xóm làng tôi trai gái vẫn chờ mong
Làng tôi nghèo
Nho nhỏ bên sông
Gió bấc lạnh lùng
Thổi vào mái rạ
Làng tôi nghèo
Gió mưa tơi tả
Trai gái trong làng vất vả ngược xuôi
Các anh về mái ấm nhà vui
Tiếng hát câu cười
Rộn ràng xóm nhỏ
Các anh về tưng bừng trước ngõ
Lớp đàn em hớn hở theo sau
Mẹ già bịn rịn áo nâu
Vui đàn con nhỏ rừng sâu mới về
Từ lưng đèo
Dốc núi mù che
Các anh về
Xôn xao làng tôi bé nhỏ
Nhà lá đơn sơ
Nhưng tấm lòng rộng mở
Nồi cơm nấu dở
Bát nước chè xanh
Ngồi vui kể chuyện tâm tình bên nhau
Anh giờ đánh giặc nơi đâu
Chiềng Vàng, Vụ Bản, hay vào Trị Thiên
Làng tôi thắng lợi vụ chiêm
Lúa thêm xanh ngọn, khoai lên thắm vồng
Giảm tô hai vụ vừa xong
Đêm đêm ánh đuốc dân công rực đường
Dẫu rằng núi gió đèo sương
So anh máu nhuộm chiến trường thấm chi
Bấm tay tính buổi anh đi
Mẹ thường vẫn nhắc: biết khi nào về ?
Lúa xanh xanh ngắt chân đê
Anh đi là để giữ quê quán mình
Cây đa, bến nước, sân đình
Lời thề nhớ buổi mít tinh lên đường
Hoa cau thơm ngát đầu nương
Anh đi là giữ tình thương dạt dào
Các anh đi
Khi nào trở lại
Xóm làng tôi
Trai gái vẫn chờ mong
Chờ mong chiến dịch thành công
Xác thù chất núi bên sông đỏ cờ
Anh đi chín đợi mười chờ
Tin thường thắng trận, bao giờ về anh ?

Đồng bằng, quê hương chiến đấu

Đêm nay chúng ta đi
Đêm sau còn đi nữa.
Băng qua vùng đạn lửa,
Làng tiếp theo làng,
Qua những bến đò ngang,
Những nẻo đường khét mùi xe giặc chạy.
Băng qua đồn,
Đi rồi đi mãi,
Vào sâu giữa ruột đồng bằng.
Các anh các chị nhớ chăng?
Đồng chiêm cuồn cuộn sóng.
Sông Hồng Hà như cánh tay mở rộng
Ôm hai miền đất ruộng phì nhiêu.
Bát ngát xanh màu lá mạ thân yêu,
Lòng xúc động, ứa trào nước mắt.
Ơi đồng bằng!
Quê hương chúng ta,
Lúa vàng rợp đất,
Đường làng lát gạch
Bờ tre sáng xanh.
Trăng dọi mái gianh
Mái nhà san sát.
Ngân nga điệu hát
Đò đưa, sa mạc, trống quân…
Những điệu hát quen thân
Như tự trong lòng bốc dậy.
Ơi đồng bằng!
Quê hương chúng ta,
Ruộng đất bao la
Dân cày vẫn khổ.
Bán máu, bán mồ hôi cho địa chủ,
Nhặt từng hạt lúa củ khoai,
Khổ kiếp kiếp đời đời.
Mỗi năm mùa nước lũ
Nước sông Hồng như máu đỏ chảy xuôi.
Vỡ đê! Vỡ đê!
Trống thúc đổ hồi.
Nhà cửa lúa khoai
Theo dòng nước cuốn.
Không nhà không ruộng
Dân cày còn biết đi đâu?
Người ở làng chết khổ bên nhau
Người lên phố, dãi dầu kiếp thợ.
Còn địa chủ, còn Tây,
Đời đời vẫn khổ,
Ngày lại như đêm
Nghèo lại nghèo thêm
Chết nhiều còn cứ chết.
Ôi! Mùa đông giá rét
Mùa đông 45
Hai triệu người chết đói giữa đồng bằng
Nhớ lại, lòng như dao cắt.
Ơi đồng bằng!
Quê hương chúng ta,
Căm thù vót sắc,
Căm thù khắc sâu,
Người trước ngã, có người sau
Chỉ một con đường: Cách mạng,
Đây đồng bằng
Quê hương tháng Tám.
Cờ đỏ sao vàng
Trên chợ, trên sông, trên phố, trên làng,
Như ánh mặt trời cháy đỏ.
Cả đồng bằng
Ngửng đầu lên hớn hở,
Hướng về tương lai.
Cách mạng là đây,
Hạnh phúc đây rồi,
Nắm chặt bàn tay giữ lấy.
Đêm nay chúng ta đi
Đêm sau còn đi mãi
Qua những vùng lửa cháy
Vào sâu giữa ruột đồng bằng,
Vào sâu trong những xóm làng
Mái rạ, lều tre đổ nát.
Đêm đêm từng tràng đại bác
Từ trong bốt giặc,
Dội về xóm thôn,
Những bà mẹ bế con
Chạy Tây càn cực nhọc.
Những bé em gào khóc
Trong quán lạnh bên đường.
Mỗi tấc ruộng bờ nương
Mỗi gốc cây hòn đá
Đều nói lên tất cả
Tội ác của quân thù.
Nói mãi đến nghìn thu
Vẫn còn chưa hả,
Bốt Đởm, Cầu Bo, Quỳnh Lang, Phương Xá
Nhắc tên lên, cũng đủ ghê người.
Nhắc tên! Máu bỗng trào sôi,
Gan ruột tím bầm căm giận.
Ôi đồng bằng!
Quê hương anh dũng.
Ngày đêm không ngớt súng
Bộ đội ta công đồn.
Vút tiếng mìn vút lại tiếng bom
Nổ trên đường cái.
Những con đường nát mình phá hoại
Những chiếc cầu mặt gác xuống lòng sông
Những hầm ngầm, những chiến lũy giao thông
Như hang chuột chạy dài dưới đất.
Mỗi mảnh ruộng
Mỗi góc hầm bí mật,
Những bóng người du kích hiện lên
Người dân cày địch hậu ngày đêm
Cầm giáo mác
Giữ gin xóm mạc.
Đây đồng bằng lúa vờn xanh bát ngát
Vùng căn cứ chúng ta
Hai bờ sông Hồng Hà
Như vành cung rộng mở.
Ta thọc sâu vào ruột gan chúng nó
Phá vỡ vòng đai.
Làng xóm lại phục hồi
Lúa mọc lên đồng chiêm ngập nước.
Dân cày ta
Bàn tay thay cuốc,
Vai người thay trâu,
Nắm chặt tay nhau
Giữ làng chiến đấu.
Đông bằng ta
Thịt da còn rớm máu.
Nhưng thép luyện tinh thần.
Giặc càn đi quét lại quanh năm
Vùng căn cứ vẫn như đồng như thép.
Chúng ta về đồng bằng
Giữa những đêm trăng
Mùa đông lạnh buốt
Từng đoàn dân công cuộn đi như nước
Vượt sông Hồng Hà
Từng đoàn bộ đội vào ra
Lá rung rinh đầu súng.
Ôi đồng bằng anh dũng
Đồng bằng quê hương mến yêu.
Trên mảnh đất phì nhiêu,
Bên những tấm lòng phơi phới,
Đều nghe rõ ngàn muôn tiếng nói:
Giải phóng quê hương!
Giải phóng đồng bằng!

Mẹ con

Mẹ rằng: con lại về đây
Nhìn con nhớ lại những ngày năm xưa
Con về, buổi tối dầm mưa
Mẹ vừa thức dậy, gà vừa gáy canh.
Thương con quần áo mỏng manh,
Vừa sôi ấm nước lại hành quân đi.
Con đi không hạn không kỳ,
Con đi buổi sáng con về buổi hôm.
Con đi đổ bốt tan đồn,
Ở đâu có giặc con còn cứ đi.
Đêm sương gió rét kể gì.
Giết thù, giữ nước lòng ghi một niềm.
Con về ríu rít như chim,
Chim tìm đến tổ, con tìm đến dân.
Này đây tấm bánh con ăn
Nước ngon con uống, con nằm nghỉ ngơi.
Đêm khuya con, mẹ cùng ngồi,
Mấy thanh cúi đỏ, một nồi nước reo.
Con nhìn dáng mẹ mến yêu,
Mái đầu tóc bạc, má nhiều nếp nhăn.
Tám năm cay đắng nhọc nhằn,
Trên đầu mẹ đã mấy lần khăn tang.
Giặc về cửa nát nhà tan,
Cháu con chết dập dưới làn đạn bom.
Mẹ già vò võ sớm hôm
Thương con, nhớ cháu căm hờn sục sôi.
Con cầm chiếc bánh lên môi,
Ngửng nhìn mắt mẹ lệ rơi ướt nhòa.
Rằng: con xa cửa xa nhà,
Mẹ đây cũng thể mẹ già của con.
Con đi diệt bối công đồn,
Cũng là cứu nước, rửa hờn mẹ đây.
Giặc còn chiếm đóng một ngày,
Mẹ còn phải chịu đắng cay muôn phần,
Tay cầm chiếc bánh con ăn,
Ghi sâu ơn mẹ ơn dân vào lòng.
Ngày mai ra trận lập công,
Căm thù còn cháy trong lòng của con.
Ùng oàng đạn nổ cuối thôn
Đêm khuya một mẹ một con vẫn ngồi.

Sông Hồng Hà

Tôi đi trên bờ đê sông Hồng
Một chiều mùa đông
Cây vàng chưa trút lá,
Ruộng vừa xanh sắc mạ,
Dòng sông đầy, nước đỏ phù sa.
Sông Hồng Hà,
Máu thắm quê ta.
Dòng sông rộng nối hai vùng địch hậu.
Đồng bằng đấy,
Tháng năm dài chiến đấu.
Xóm làng ta xơ xác lũy tre xanh,
Từng gốc đa, bãi nhãn tan tành,
Từng ruộng mạ, mái nhà gianh bốc cháy.
Thù đang trả từng giờ,
Ai có thấy?
Trên bãi mìn
Trên mỗi hố chông?
Những đàn em bé nhỏ cũng anh hùng
Những bà cụ cũng thành du kích
Những mảnh ruộng ngày đêm bên nách địch
Máu loang trên màu mạ xanh non
Trên luống cày, trên mỗi hố bom,
Những tiếng hát căm hờn cháy bỏng.
Hồng Hà bao la
Chảy dài ra biển rộng.
Từ núi rừng
Cuộn sóng về xuôi.
Sông Hồng Hài
Đất nước ta ơi!
Sức dân tộc trên đê dài thẳng tắp.
Tôi nhớ
Giữa núi rừng Việt Bắc
Những đường đi khuất dưới chân đồi,
Rừng cọ non xanh mát màu tươi,
Những bãi nhãn, đồi sơn, vườn chuối.
Trên bè nứa xuôi dòng
Trên dò ngang chở muối,
Vẳng tiếng người hát mãi trong đêm:
Sông Thao nước đục người đen
Ai lên phố Ẻn thì quên đường về
Ta lên tốt sắn xanh chè
Giặc lên xác giặc trôi về đầy sông
Sông Hồng Hà!
Đất nước nghe không?
Từ Việt Bắc
Xuống đồng bằng xa rộng.
Vẫn những đàn con
Những tinh thần anh dũng,
Những lớp người cuộn sóng vùng lên.
Nhớ chăng anh
Trời rét,
Đêm đen,
Đồng chí giao thông,
Vượt sông Hồng đi vào địch hậu
Có những mảnh phong bì còn dính máu,
Những công văn một nửa nước phai mờ.
Bao anh em chết cứng giữa dòng mưa,
Bao nhiêu chị sóng dồi ra biển cả.
Những đồng chí chúng ta
Trở về bám xã,
Mưa, Đêm mưa!
Đứng giữa bờ đê,
Nghiến hàm răng
Đỏ mắt trông về:
Làng đổ nát lòe nhòe ánh lửa.
Kìa quê hương! Chất chồng đau khổ
Những vườn rau ruộng lúa tan hoang,
Bám lấy quê hương
Giữ chặt xóm làng
Giữ chặt lấy mối tình máu mủ.
Những xóm làng
Bao đêm không ngủ
Đội thuyền nan đứng chật bờ đê,
– Bà con ơi! Chủ lực ta về
Quần áo xanh, chở từng bó súng.
Trên sông dài
Từng cánh tay rẽ sóng
Mắt mờ mờ… (nước mắt hay mưa?)
Tay nắm tay:
Đồng chí đã ăn chưa?
Bao giờ diệt hết đồn tây
Đất ta không còn bóng địch
Vinh quang sao!
Những xóm làng du kích,
Mỗi ngày lửa như bùng lên!
Bốt đồn Tây
Trong những bức tường đen
Như cây mục chỉ chờ đổ xuống.
Quanh đê dài
Những xóm làng đồng ruộng
Không một bóng cờ Tây.
Hồng Hà ơi!
Ghi lấy từng ngày
Tàu giặc đổ giữa dòng sông mát xác,
Lũ giặc qủi trong đồn câu đại bác
Tha hồ câu!
Phá nát bờ đê?
Anh em ta vác súng đã về
Giơ tay đón xôi rền mẹ đợi.
Lúa chân đê
Rì rào theo gió thổi.
Lòng sông Hồng sóng nổi Lao xao.
Đồng chí ơi!
Còn những khúc sông nào?
Bốt giặc đóng đen ngòm
Tàu giặc cày sâu trên mặt nước?
Ta nhất định nối liền khúc ruột
Từ núi rừng
Xuống suốt bể khơi.
Khúc ruột Hồng Hà,
Đất nước ta ơi!
Sông lịch sử muôn đời anh dũng.

Sống trong hầm bí mật

Đồng chí ta ngày đêm
Sống trong hầm bí mật
Bám làng bám đất
Bám chặt lấy lòng dân.
Ôi cuộc sống ở hầm
Gian khổ không nói hết.
Những ngày mưa giá rét
Ngâm mình trong nước sâu.
Nước gió buốt trên đầu,
Hai hàm rằng tê cứng.
Những trưa hè cháy nắng,
Gió hắt lửa xuống hầm.
Rát bỏng cả tay chân
Héo khô cuống phổi.
Bao nhiêu ngày len lỏi
Ngủ bụi nằm sông.
Bờ tre rủ bóng cánh đồng
Là những nắp hầm trú ẩn.
Đồng chí ta nắng mưa không quản
Chỉ lo bật đất, bật làng.
Đêm lần về lối tắt ngổn ngang
Không chịu xa lìa cơ sở.
Giặc ngày đêm khủng bố
Giày đinh đi trên đầu
Ngồi ở dưới hầm sâu
Trong đầu như bốc lửa.
Giặc sục hết đầu vườn xó cửa
Những mái rạ bờ tre
Có mẹ già em bé chở che,
Đồng chí ta vẫn đi về vững chắc
Ba mặt làng bốt giặc
Nhưng phong trào ngày một bùng lên.
Lũ giặc vẫn ngày đêm
Đi giết người cướp của
Lưỡi lê tuốt trần trước cửa.
Chăm chắm mắt diều hâu
Như tiết đỏ ngàn
Nhìn soi mói bờ tre mái rạ.
Lúa vàng ta chúng cướp về phá
Chị em ta chúng hại một đời.
Tối tối xác người trôi
Trên dòng sông đục máu.
Ôi quê hương yêu dấu
Thắt chặt căm hờn.
Cán bộ sống trong thôn
Gợi từng nỗi khổ.
Đêm đêm ngọn đèn dầu vặn nhỏ
Những mái đầu vây quanh
Đầu bạc sát đầu xanh
Cúi xuống tờ báo Đảng.
Bàn chống thuế chống sưu.
Chống phu phen lính tráng
Rồi ngày mai
Kêu thẳng lên đồn
Đòi lại chồng con.
Ba mặt làng giặc đóng
Ba mặt làng miệng súng
Đêm đêm chĩa về.
Nhưng đại bác lười lê
Không đập nổi phong trào vùng dậy.
Ngày nào như đêm ấy
Bể người cuồn cuộn đứng lên.
Đồng chí ta ngày đêm
Sống trong hầm bí mật.
Giặc chiếm làng chiếm đất
Không chiếm nỗi lòng dân
Bao nhiêu người mến thân
Mái nhà gianh xơ xác
Các mẹ già tóc bạc
Các em bé thơ ngây
Các anh chị dân cày
Vẫn một lòng son sắt.
Có cụ già ba lần giặc bắt
Treo ngược lên cành đa
Báng súng đập nát da
Vẫn không khai
Vẫn trọn niềm chung thủy.
Hỡi bao nhiêu đồng chí
Còn ngày đêm sống hầm
Nhớ lấy những lòng dân
Nhớ lấy những lời của Đảng!
Hãy truyền đi ánh sáng
Truyền đi sức mạnh đấu tranh
Trong những mái nhà gianh
Những bờ tre cồn đất!
Hãy truyền đi
Từ các hầm bí mật!

Đường chúng ta đi

Tôi đi trong muôn dặm trời xuân
Nghe quê xa hòa điệu với quê gần;
Nghe lúa thở rì rào trên đất rộng
Nghe gió chạy bao la, nghe biền gào tiếng sóng
Ôi trong sao màu nước biếc sông Lam
Như màu mưa trên, đỉnh sóng Trường Giang.
Tôi nhớ mãi cánh buồm nâu của biển
Cũng phất phới như hàng dương xao xuyến.
Tôi nghe vui từng giọt nắng quê ta
Cũng xôn xao như mảnh tuyết rừng Nga.
Tôi mang nắng mang mưa mang gió
Mang tiếng ca vui, mang lời phẫn nộ.
Mang nửa bầu trời nhức nhói mù sương
Mang cả mùa trăng trải mộng trên đường.
Chân bước mãi không kể gì năm tháng
Dù tội nặng mưa rơi, dù ngày trần ánh sáng.
Tôi ươm hồn trên những nẻo đường đi
Như đồng quê ươm hạt giồng thần kỳ
Đường ta đó, hàng cây đang tỏa biếc
Cảm ơn Đảng, Mùa – xuân – bất – tuyệt.
Đường ta đi chưa nhổ hết chông gai
Nhưng hoa thơm đã ngát nửa bầu trời.
Đích đã đến dù bao nhiêu gió bão
Như vệ tinh ta nhất định vào quỹ đạo.
Đường ta đi người tiếp bước chân người
Đợt sóng gần tiếp đợt sóng xa khơi.
Đi đi mãi, trái tim mang điệu hát
Đi đi mãi dưới trời xanh bát ngát
Gieo những mùa vàng, gieo những mùa thơ.

Ánh đèn quê hương

Đường dài vun vút xe đêm
Trên xe bỗng thấy ánh đèn quê hương.
Mắt trông còn vướng bụi đường
Mà sao ánh lửa đã vương trong lòng.
Xe đi, ánh lửa đi cùng
Hàng cây lá ngọn, gió đồng hương bay.
Bộn bề công tác hôm nay .
Trên xe chỉ đúng giơ tay vẫy chào.
Ánh đèn thấp thoáng ánh sao
Lòng mang ánh lửa đã bao năm rồi.
Chân đi khắp biển cùng trời
Bao nhiêu lửa đỏ, bao người mến yêu
Quê hương ơi! ánh lửa chiều
Lòng sao khơi dậy bao điều nhớ mong.
Nhịp nhàng khung dệt đêm đông
Đèn soi mắt mẹ, lửa hồng má con;
Trâu về bước nặng đường thôn
Ngọn đèn mới thắp, nồi cơm đang vần;
Ánh đèn lớp học bình dân
Mênh mông trang sách những vần ngân nga;
Đèn treo lơ lửng gian nhà
Chưa xong hội nghi tiếng gà gáy ran.
Bờ tre ngả bóng đầu làng
Biết bao năm tháng đã mang ánh đèn.
Xe đi, nhưng mắt vẫn nhìn
Lung linh ánh lửa, cây đêm chập chùng
Xe đi, ánh lửa đi cùng
Còn mang theo cả gió đồng quê hương.

Mưa trên sông Bạch Đằng

Gió đuổi mây mù mịt
Mưa bọc bốn phương trời
Bạch Đằng giang ta ơi!
Sông hay trời nổi sóng?
Nghe gió thổi dập dờn tiếng trồng
Như ba quân đang cướp giáo giữa dòng
Nghe mưa bay tên vút ngang sông
Như thuyền giặc trên cọc ngầm tan xác.
Ôi dòng sông oanh liệt
Từng đỉnh sóng Bạch Đằng
Xác quân thù xâm lược
Dưới sông dài còn chăng?
Tôi khắc tên dòng sông
Trên mảnh hồn thơ bé
Xưa nghe chuyện anh hùng
Mắt cháy từng ngấn lệ.
Tôi khắc tên dòng sông
Những năm trường chiến đấu
Ôi dòng sông đỏ máu
Tôi nhớ từng chiến công.
Hôm nay mưa gió mịt mùng
Bên bốt giặc đã từ lâu sập đồ
Tôi đứng đây: bờ sông sóng vỗ
Như đứng bên lũy thép thành đồng!
Bạch Đằng ơi! Tôi rửa mặt dòng sông
Nghe sôi máu anh hùng trong huyết quản.

Mỗi lần đi

Mỗi lần đi thêm những quê hương
Thêm những người thân những bạn đường
Thêm mảnh đất bầu trời rung động
Những phút ra về tìm vấn vương
Mỗi lần đi lòng lại thêm vui
Như cây khô tiếp nhựa đâm chồi
Máu thắm giữa công trường ngói đỏ.
Tóc xanh màu lúa vờn tươi.
Mỗi lần đi vai nặng ba-lô
Mang nặng mồ hôi nặng ước mơ
Ôi Tổ quốc ngày đi nghìn dặm
Mỗi đoạn đường rung một tứ thơ.

Trên đây, uct.edu.vn đã dành cho bạn những bài thơ mang đậm nét phong cách của nhà thơ Hoàng Trung Thông. Hy vọng bạn có thể cảm nhận được ngòi bút tài hoa của ông qua những bài thơ này. Mời các bạn đón xem phần 2 vào một ngày không xa. Hãy đồng hành cùng chúng tôi để theo dõi những bài viết hấp dẫn nhất! Thân Ái