Nhà thơ Thái Bá Tân và tuyển tập thơ dịch tác giả khác phần 3

Thái Bá Tân là một nhà thơ với một số sáng tác nhưng điều làm nên tên tuổi của ông chính là thông qua các bài thơ dịch. Bởi ông có khả năng sử dụng ngôn ngữ tốt. Qua các bài thơ dịch này chúng ta có thể hiểu một cách sâu sắc hơn về nội dung của bài thơ. Cũng như những giá trị mà các nguyên bản muốn chuyển tải. HÃy cùng chúng tôi tìm hiểu các bài thơ dịch hay đặc sắc bạn nhé!

Gió thổi mạnh – Galaktion Tabidze (Gruzia)

Gió thổi mạnh, gió điên cuồng thổi mạnh.
Lá vàng rơi, bay theo gió; cúi đầu,
Cả hàng cây uốn cong như vỗ cánh…
Em ở đâu, ở đâu, em ở đâu?

Chao, tuyết rơi, tuyết rơi, rơi lặng lẽ.
Anh không thể tìm em, không, không thể.

Mang hình em trong ngực suốt đời,
Anh tìm em khắp nơi, khắp nơi…

ý nghĩ anh như bầu trời ẩm lạnh.
Gió cứ thổi, gió điên cuồng thổi mạnh…
Lá vàng rơi, bay theo gió; cúi đầu,
Cả hàng cây uốn cong như vỗ cánh…
Em ở đâu, ở đâu, em ở đâu?

Bông huệ trắng bé nhỏ – George MacDonald

Bông huệ trắng bé nhỏ
Ngồi bên tảng đá lèn
Cúi mình, đang háo hức
Chờ mặt trời mọc lên

Bông huệ trắng bé nhỏ
Uống say ánh nắng vàng
Bông huệ trắng bé nhỏ
Ngẩng đầu, rất dịu dàng

Bông huệ trắng bé nhỏ
Nói: “Cuộc đời đẹp sao!
Vừa đủ cả quần áo
Vừa thức ăn dồi dào”

Bông huệ trắng bé nhỏ
Ăn diện như cô dâu
Chiếc áo dài trắng muốt
Vương miện đội trên đầu

Bông huệ trắng bé nhỏ
Đầu cúi, dáng buồn rầu
Nàng đang chờ, chờ mãi
Chờ trời mưa thật mau

Bông huệ trắng bé nhỏ
Giơ chiếc cốc trên tay
Trời bỗng mưa, chiếc cốc
Một lúc sau đã đầy

Bông huệ trắng bé nhỏ
Nói: “Cuộc đời đẹp sao!
Đúng khi tôi đang khát
Trời cho trận mưa rào

Bây giờ tôi khoẻ mạnh
Mát mẻ, vui ngất ngây
Tôi không sợ cái nóng
Máu trong tôi tràn đầy”

Bông huệ trắng bé nhỏ
Toả hương thơm dịu dàng
Trên đầu trời đầy nắng
Nước mưa dưới chân nàng

Nhờ những tia nắng chiếu
Nhờ những giọt mưa rơi
Bông huệ trắng bé nhỏ
Lại hạnh phúc, yêu đời!

Vòng luân chuyển – George MacDonald

Khi mặt trời khuất bóng
Sẽ xuất hiện trăng tròn
Nhưng mặt trời lại mọc
Và trăng sẽ không còn

Đêm, bông hoa không chết
Nó chỉ ngủ, nghiêng mình
Hoa ngẩng đầu, lại dậy
Cùng tia nắng bình minh

Mùa đông, nó sẽ chết
Ồ không, không bao giờ
Nó chỉ trốn cái lạnh
Trốn băng tuyết, và chờ

Mùa hè nhất định đến
Cùng nắng ấm, mặt trời
Mùa đông và bóng tối
Sẽ không còn, khắp nơi

Toa hạng ba, toa hạng hai và toa hạng nhất – Gianni Rodari

Toa hạng ba – trên các hàng ghế cứng
Binh lính, công nhân chen nhau
Kẻ ngồi, người đứng

Một bà cụ nông dân cũng ở toa này
Đi chợ về, chiếc giỏ cầm tay

Trong chiếc giỏ – mấy chú gà còn bé
Trông mấy chú, biết ngay là lậu vé

Không hiểu sao, bỗng một chú gà vàng
Cáu kỉnh gì, cất tiếng gáy oang oang

Toa hạng hai – khách giàu hơn một tí
Họ đi chơi, đi làm ăn, đi nghỉ

Suốt đường đi, một ông khách luôn mồm
Quảng cáo món hàng pho-mát ông buôn

Toa hạng nhất – hoàn toàn yên lặng
Trong chiếc ghế lò xo đệm trắng

Một chủ nhà băng người Mỹ đang ngồi
Điếu xì gà loại đắt trên môi

Và hắn nói: Ồ, đẹp sao nước Ý!
Này, nước ông giá bao nhiêu đấy nhỉ?

Anh nhân viên đường sắt lặng trông
Tập đô la đang xoè trên tay gã:

Nước chúng tôi, xin lỗi, thưa ông
Không phải hàng, không đem đấu giá!

Vườn chân lý – Hakim Abul-Majd Majdud ibn Adam Sanai Ghaznavi

Bạn đã nghe câu chuyện này chưa
Chuyện một người goá phụ dám trách vua

Lại chính là vua Macmut
Vốn hào phóng, nổi tiếng hiền như bụt

Cách nói năng, cư xử của bà này
Khiến giật mình, vua phải cắn móng tay.

Số là ở quê bà, nơi xa cách,
Có tên quan rất tham, hống hách.

Hắn bày mưu cướp hết của bà già
Cả ruộng vườn, tiền bạc, cả lợn gà

Giờ tôi kể các bạn nghe tường tận
Chuyện bà già tới gặp vua, kiện hắn

Vâng, bà đến gặp vua chốn kinh thành,
Kể vua nghe mọi oan trái của mình.

Từ trên ngai vua nghe, tức giận
Sai viết lệnh để vua trừng trị hắn.

Bà hãy mang lệnh này về, hắn ta
Phải trả ngay những gì cướp của bà!”

Nhưng nhận lệnh, tên quan kia không sợ
Hắn thầm nghĩ: “Nơi này xa, cách trở,

Vua biết gì, và mụ ấy đành thua,
Chắc lần này không quay lại tìm vua”.

Thế là hắn, coi thường vua, gian trá
Không trả lại ruộng vườn cho bà goá.

Còn bà kia, lại lần nữa lên kinh
Tới gặp vua, nói hết chuyện của mình.

Vua tức giận mắng tên quan láo xược
Định viết lệnh đưa cho bà như trước.

Nhưng bà già vốn bạo dạn xưa nay
Khi nghe thế, liền đáp ngay thế này:

“Dạ, xin thưa, lệnh của vau vĩ đại
Nhưng thực chất chỉ là tờ giấy loại.

Quan không nghe, vẫn tiếp tục hại dân.
Lệnh như thế, thưa vua, con không cần!”

Vua Macmut, dẫu từ tâm, chín chắn,
Nhưng nghe thế cũng lấy làm tức giận.

Ngài định sai quân dánh bà già,
Chọt giạt mình nghĩ lại, thấy bà ta

Đã nói đúng: Chủ thông minh, đầy tớ
Không nghe chủ, thì tức là chủ dở.

Họ bình yên – Henrik Johan Ibsen

Họ bình yên sống hạnh phúc bên nhau,
Hết mùa đông đến mùa hè, họ sống…
Nhưng bất ngờ, nhà họ cháy, rất lâu
Họ cúi gục bên đống tro nóng bỏng.

Vì bị chôn, vùi lấp dưới tro dày
Là chiếc hộp đựng những gì quí nhất.
Họ bới tìm bằng cuốc xẻng, bằng tay,
Mong thấy lại chiếc hộp vàng đã mất.

Và cuối cùng, từ gạch vụn, tro đen,
Họ tìm thấy những đồ trang sức nọ.
Chỉ riêng bà không thấy lại niềm tin.
Ông – để cháy hạnh phúc mình đã có.

Bạch cúc – Hoàng Văn Hòe

Nửa đời lưu lạc, kiếp bơ vơ.
Lánh bụi Trường An, sống vật vờ.
Vất vả quanh năm, ngày rỗi việc,
Chơi thuyền một chuyến hóa nhà thơ.

Dạ khởi văn đào – Hoàng Văn Hòe

Suốt ngày đi ven biển,
Nghe sóng đánh ào ào.
Đêm chợt tỉnh, không hiểu –
Tiếng sóng hay mưa rào?

Anh đã quên -Ilia Chavchavadze

Anh đã quên hy vọng, ước mơ,
Quên tất cả niềm vui cuộc sống.
Thế mà trái tim anh bây giờ
Đang rỉ máu vì tình yêu vô vọng.

Để làm gì em yêu, em yêu anh?
Để làm gì em xinh nhường ấy?
Và trái tim đang hạnh phúc yên lành,
Để làm gì yêu rồi buồn như vậy?

Anh – nô lệ trung thành của em.
Nhưng than ôi, em trong tay người khác.
Cùng người đó em cười vui ngày đêm.
Đáng nguyền rủa cuộc đời anh bội bạc!

Em có hiểu nỗi buồn anh không?
Và liệu anh đang còn hy vọng?
Em chữa anh khỏi vết thương lòng,
Hay cánh cửa vào thiên đường đã đóng?

Em còn nhớ – Ilia Chavchavadze

Em còn nhớ khu vườn
Nơi ta thường gặp mặt?
Ngày ấy ta yêu nhau
Một tình yêu ngây ngất.

Em hái một bông hồng
Trao cho anh lần nọ:
“Em tặng anh, chàng điên,
Bông hoa này thắm đỏ!”

Và chàng điên của em
Cũng như em ngày ấy
Không biết rằng tình yêu
Sẽ héo tàn chóng vậy.

Em còn nhớ hai ta
Ngồi mơ màng lặng lẽ?
Anh nghe gần, rất gần
Hơi thở em nhè nhẹ.

Rồi không kìm được thêm,
Anh hôn em lên má.
Em giật mình, mỉm cười,
Giơ ngón tay lên dọa.

Anh và em đều điên,
Cũng không hay từ đó
Cái hôn kia suốt đời
Làm hai ta đau khổ.

Con ong chăm chỉ – Isaac Watts

Con ong thật chăm chỉ
Làm việc chẳng lơi là
Suốt ngày chăm hút mật
Từ từng cái nụ hoa

Chúng xây tổ thật đẹp
Bằng sợi vàng long lanh
Cần mẫn làm hầm chứa
Thứ mật ngọt ngon lành

Em cũng muốn chăm chỉ
Trong lao động hàng ngày
Quỷ thích gây tai hoạ
Cho anh lười xưa nay

Chăm học bài, đọc sách
Mong lớp một chóng qua
Em làm toàn điều tốt
Ở trường và ở nhà

Chào đón mùa đông – Ivan Savvich Nikitin

Sáng hôm qua trời mưa,
Mưa gõ vào cửa sổ.
Trên mặt đất, sương mù
Bay vật vờ theo gió.

Cái lạnh từ trên cao
Chui vào tai vào tóc.
Có trời biết vì sao
Khu rừng già lại khóc .

Ðến trưa thì hết mưa,
Và những bông tuyết trắng
Lên đất bẩn mùa thu
Bắt đầu rơi lẳng lặng.

Rồi đêm, rồi bình minh,
Không khí trong và nhẹ.
Dòng sông đã đóng băng,
Trời không mây, sạch sẽ,

Lên mái nhà, lên sân
Tuyết rơi dày thành mảng.
Và ánh lên nhiều màu
Dưới mặt trời buổi sáng.

Nhô những chiếc đầu xanh,
Cả khu rừng vui vẻ
Nhìn ra những cánh đồng
Tuyết phủ đều lặng lẽ.

Còn trên cành bạch dương
Là những giọt nước mắt
Như những giọt kim cương
Ðang chờ rơi xuống đất

Chào bà khách mùa đông
Xin mời vào, hãy hát
Những bài hát rừng xanh
Và thảo nguyên bát ngát.

Chúng tôi có đủ nơi
Ðể mùa đông đi lại.
Hãy bắc cầu qua sông,
Thảm tuyết này hãy trải.

Ta quen nhau từ lâu,
Mặc tuyết rơi gió lộng –
Giữa băng giá mùa đông
Tim người Nga vẫn nóng.

Ngôi sao băng – Ivan Savvich Nikitin

Ngôi sao băng loé rồi tan trong gió
Chim hoạ mi sẽ thôi hót lúc này
Để thắp sáng giọt sương trên lá cỏ
Mặt trăng nhìn sau tấm lưới cành cây.

Hoa hồng ngủ. Hình như ai huýt gọi
Nhưng hình như tiếng huýt cũng tan dần.
Một chiếc lá sâu cắn ngang, gió thổi,
Hình như buồn, đang rơi nhẹ ngoài sân.

Chao, dưới trăng em thật xinh, bí ẩn.
Và đêm nay, đầy những giấc mơ vàng,
Anh những muốn được kéo dài vô tận,
Cùng em chìm trong trăng sáng mênh mang…

Những đám mây – Ivan Savvich Nikitin

Những đám mây được viền vàng xung quanh
Bay lững lờ trên những cánh đồng xanh.
Sương mù vương vào rừng cây mát ẩm.
Gió hình như màu hồng và rất ấm.

Ðã buôn buốt cái lạnh của đêm đông.
Bông lúa chín đứng trầm tư giữa đồng.
Mặt trăng lên như quả cầu vàng óng,
Làm sáng rực cả một khu rừng rộng.

Các vì sao chụm vào nhau trên trời.
Chao, thanh bình và yên tĩnh khắp nơi.
Và như đứng giữa nhà thờ, lặng lẽ.
Tôi cầu kinh thầm cảm ơn Thượng đế.

Paris ban đêm – Jacques Prévert

Ba que diêm trong đêm đánh từng que một
Que đầu nhìn trọn mặt em
Que thứ hai nhìn đôi mắt em
Que cuối nhìn miệng em
Rồi tối hẳn cho anh nhớ lại
Tất cả nét yêu khi xiết chặt em vào lòng.

Trên đây là các bài thơ Thái Bá Tân dịch thơ tác giả khác. Có thể thấy ông dịch đủ thể loại thơ, rất nhiều tác giả với các hệ ngôn ngữ khác nhau. Thông qua các bài thơ này bạn có thể hiểu thêm về phong cách sáng tác của các nhà thơ này. Bên cạnh đó Thái Bá Tân dịch rất nhiều thơ của các tác giả khác nữa mà chúng tôi sẽ giới thiệu ở những bài sau. Đừng bỏ lỡ bạn nhé!

Xem thêm: Nhà thơ Thái Bá Tân và tuyển tập thơ dịch tác giả khác phần 4