Nhà thơ Thái Bá Tân và tuyển tập thơ dịch tác giả khác phần 7

Nhà thơ dịch giả Thái Bá Tân là một người được đông đảo các bạn đọc biết đến. Bởi trong cuộc đời của mình ông đã dành nhiều thời gian cho việc dịch các bài thơ hay. Qua các bản dịch này ta có thể hiểu được những nội dung mà nguyên bản đề cập được. Bởi ngôn ngữ dường như vẫn đang là một rào cản rất lớn đối với hoạt động sáng tác nghệ thuật cũng như cảm thụ văn chương. Hãy cùng tìm hiểu các bài thơ Thái Bá Tân dịch thơ tác giả khác mà chúng tôi giới thiệu dưới đây.

Biển – Paul Verlaine

Vật vã trong cơn đau
Biển gào to dữ dội
Dưới trăng buồn mệt mỏi
Gào to lâu rất lâu

Trong khi đó kèm theo
Thường là tia chớp ác
Xé bầu trời rách toạc
Thành một đường ngoằn ngoèo

Và mỗi lần chồm lên
Sóng điên cuồng giận dữ
Lao ngay vào vách đá
Vừa gầm rú vừa rên

Và bầu trời lúc này
Đang vẹo xiêu vì gió
Thêm từng tràng sấm nổ
Lung lay càng lung lay

Vì không chịu suy nghĩ – Phoebe Cary

Trong chiếc bẫy có sẵn
Một miếng nhỏ phô-mai,
Thơm ngon, khiến chú Chuột
Nhíu mũi rồi vểnh tai.

Chuột già kêu: “Nguy hiểm!
Đừng vào đấy làm gì!”
Chuột con đáp: “Vớ vẩn!
Bác già rồi, im đi!”

Thế là chú Chuột nhỏ
Đi vào bẫy, rất oai,
Lúc đầu còn hít hít,
Rồi cắn miếng phô – mai.

Chiếc bẫy ngay lập tức
Đóng sập cửa – than ôi,
Chỉ vì không suy nghĩ,
Chú sập bẫy mất rồi.

Có cô Gà Tây nọ,
Thích sống theo cách mình,
Không chịu hỏi người khác,
Cứ nghĩ mình thông minh.

Cô nói: “Tôi đã lớn,
Hay nửa người lớn rồi,
Nên tất nhiên có thể
Sống theo cách của tôi!”

Thế là cô ra phố.
Cáo đợi sẵn, vồ ngay.
Trên bãi cỏ xanh mướt
Lông trắng cô bay đầy.

Cô trở thành bữa tối
Cho con cáo tinh khôn.
Chỉ vì không chịu nghĩ,
Nay cô đã không còn.

Từng có chú Chim Chích,
Yên ổn sống trên cao,
Nhưng chú lại cứ thích
Bay vào nhà xem sao.

“Không, không,” mẹ chú nói.
“An toàn nhất xưa nay
Với chim non – cùng mẹ,
Đậu rất cao trên cây.”

“Kệ mẹ,” Chim Chích đáp,
Vẫy cái đuôi rất kiêu.
“Người già biết nhiều thật,
Nhưng không hết mọi điều.”

Thế là chú bay xuống
Mụ Mèo liền vồ ngay.
Vì không chịu suy nghĩ,
Nên chú chết thế này.

Giờ thì các cháu nhỏ
Đang đọc thơ của tôi,
Biết cái gì sẽ đến
Nếu không chịu nghe lời.

Hãy rút ra bài học
Về những cái chết này –
Khi quá muộn mới biết
Nghe lẽ phải, điều hay.

Đừng nghĩ không nguy hiểm
Cả những nơi yên lành.
Đừng cho mình tài giỏi
Hơn mọi người xung quanh.

Một khi được nhắc nhở,
Đừng ương bướng, nên nghe.
Vì không chịu suy nghĩ
Hậu quả rất nặng nề.

Gửi

Bông hoa tím khi xa cành khô quắt,
Vẫn còn thơm trong tâm hồn phảng phất.
Còn tiếng đàn khi nghệ sĩ ngừng tay,
Vẫn còn vang trong trí nhớ ngất ngây.

Hoa hồng thắm khi nhị vàng lụi chết,
Thành giường ấm cho người yêu hoa dệt.
Như hình em khi hai đứa xa nhau,
Trong lòng anh vẫn trìu mến khắc sâu.

Electra – Robert Herrick

Chưa bao giờ dám nghĩ
Được em cười, em hôn
Vì muốn làm được thế
Anh cần can đảm hơn

Không, không, điều anh muốn
Thế cũng đủ quá rồi
Được hôn làn gió nhẹ
Vừa hôn em trên môi

Ngày đang tắt – Rosihan Anwar

Ngày đang tắt, tự hoà mình vào đêm,
Gió thổi nhẹ xa xa từ phía biển.
Hoa lựu rụng, đỏ như máu bên thềm.
Anh chờ em, anh vẫn chờ em đến.

Nhiều, nhiều năm từ ấy đã trôi qua,
Anh và em cũng không còn quá trẻ,
nhưng hình như từ ấy giữa chúng ta
Vẫn còn lại một cái gì nhỏ bé.

Nghĩa là sống để suốt đời không quên
Cái tình yêu thời học trò thơ dại.
Yêu mà chẳng nói gì, chỉ đứng yên,
Để bây giờ anh ngồi chờ em mãi.

Bài ca người lính vô danh – Rozalia Mikhailovna Amusina

Con người ấy ít lời như đêm đen
Và trong sạch như bầu trời mùa hạ
Con người ấy ngây thơ và rất hiền
Không độc ác, không hề dối trá.

Con người ấy đi từ sao đến sao
Để thắp sáng cả bầu trời trên cao.
Con người ấy đi chỗ này chỗ nọ
Để dập tắt những nỗi niềm đau khổ.
Con người ấy đi từ hoa đến hoa,
Đem mùa xuân cho mỗi phố, mỗi nhà.
Con người ấy giấu đau buồn, bất hạnh
Cho chúng ta không bao giờ thấy lạnh.
Con người ấy ngoài ra không biết gì
Con người ấy ngoài ra không muốn gì.

Con người ấy như một mảnh mặt trời
Như ngọn lửa, như bài ca đẹp đẽ.
Con người ấy chỉ mong tốt cho đời
Mong ai khổ được sướng vui, chỉ thế.

Con người ấy mỉm cười rất hiền lành,
Làm tất cả sáng bừng lên, ấy vậy
Mà một hôm năm 41, chiến tranh
Đã giết chết, than ôi, con người ấy.

Nhưng sau đó vẫn hàng ngày trên cao
Con người ấy đi từ sao đến sao.
Con người ấy đi chỗ này, chỗ nọ
Để dập tắt những nỗi niềm đau khổ.
Con người ấy đi từ hoa đến hoa,
Đem mùa xuân cho mỗi phố, mỗi nhà.
Con người ấy giấu đau buồn, bất hạnh
Cho chúng ta không bao giờ thấy lạnh.

Con người ấy ngoài ra không biết gì
Con người ấy ngoài ra không muốn gì.

“Là con cháu của Adam, chúng ta” – Saadi

Là con cháu của Adam, chúng ta
Đều được làm từ đất mà ra

Nếu một người không gặp may, đau khổ
Thì mọi người phải đau chung điều đó

Anh thờ ơ với người khác, với đời
Sao có thể gọi anh là người?

“Một bà mẹ nói một câu thâm thuý” – Saadi

Một bà mẹ nói một câu thâm thuý
Với người con khoẻ, tài nhưng ích kỷ:

“Con bây giờ không còn nhớ, tiếc sao
Rằng ngày xưa con gầy yếu thế nào

Nếu không, con chẳng làm đau lòng mẹ
Từng vất vả nuôi con khôn lớn thế”

Tình yêu – Sarveshvar Dayal Saxena

Trời mưa-
Anh căng ô che đầu.
Hết mưa-
Ô lặng lẽ xếp vào, nhăn nhó,
Bị anh vứt lên bàn hay đâu đó.
Cũng thế, tình yêu là chiếc ô
Che cho người khác khô
Riêng mình bị ướt.

Những cây hoa nói vói anh vĩnh biệt – Sergei Aleksandrovich Yesenin

Hoa nói cùng tôi – thôi từ biệt!
Ngả thấp mái đầu hoa xinh xinh
Rằng vĩnh viễn tôi sẽ không còn thấy
Gương mặt nàng và mảnh đất quê hương.

Thì có sao hỡi những người yêu quý!
Tôi đã thấy nàng và thấy đất lành,
Giờ tiếp nhận cơn giật đau hấp hối
Đường cái xuôi về mới mẻ yêu thương.

Bởi vì thế là tôi thành đạt
Cả cuộc đời đi suốt với nụ cười
Tôi thường nói với một giây một phút
Là mọi cái ở đời đều lặp lại ở đời

Sẽ có gì đâu – một người khác tới,
Chẳng khổ đau nỗi khổ kẻ đã qua,
Người mới tới sẽ viết bài ca mới
Hay hơn bài ca tôi để lại thiết tha.

Và em yêu thương với người yêu thương khác
Sẽ lắng nghe trong thanh vắng bài ca
Rất có thể nhớ tới tôi một chút,
Như một bông hoa chẳng còn thấy bao giờ.

Em bảo anh đi đi – Silva Barunakova Kaputikian

Em bảo anh: Đi đi!
Sao anh không đứng lại?
Em bảo: Thôi, ích gì…
Ai ngờ anh xa mãi.

Đôi mắt em, lặng im.
Nhưng mắt em nói thật.
Sao anh tin lời em,
Mà không tin đôi mắt ?

Hoàng hôn ở làng – Sitor Situmorang

Hoàng hôn buông,
Nằm xen giữa những ngôi nhà.
Các cô gái từ làng đi ra
Đội trên đầu những chiếc bình nung đỏ
Như đội những mặt trời,
Hắt nắng xuống đôi vai của họ.

Rồi từ suối nước về làng,
Theo con đường ngoằn ngoèo xẩm tối,
Ung dung, thành hàng, không vội,
Các cô gái lại đi.
Trên đầu
Là những vầng trăng sáng.

Saulina – Sitor Situmorang

Ánh trăng rơi lên cỏ
Nghe như đàn ghi-ta.
Một mình từ xóm nhỏ,
Saulina đi ra.

Như bông hoa mới nở,
Saulina xinh tươi.
Da nàng trắng hơn sữa,
Răng như ngọc khi cười.

Nàng đi ra chỗ hẹn,
Chờ người yêu bên sông.
Chờ mãi chàng không đến.
Hay chàng đã phụ lòng?

Gió hình như ngừng thổi,
Trăng cũng đang mờ dần.
chỉ một mình bóng tối
kiên nhẫn chờ dưới chân.

Suốt đêm ngồi đau khổ
Chờ chàng, Saulina
Nước mắt rơi lên cỏ
Nghe như đàn ghi-ta.

Mong ai gìn giữ tình yêu – Stepan Petrovich Sipachev

Hãy biết quý, hãy vun trồng tình yêu,
Cùng năm tháng lại càng cần phải vậy.
Vì tình yêu không chỉ ngồi công viên,
Hay cùng dạo dưới trăng vàng đâu đấy.
Sẽ có hết – hiểu lầm và khó khăn…
Và phải sống suốt cả đời như thế,
Vì tình yêu là một bài hát hay.
Mà hát được, thực ra không phải dễ.

Dòng sông thôi không chảy – Tanzilya Mustafaevna Zumakulova

Dòng sông thôi không chảy
Khi gặp đại dương mênh mông
Và việc người leo núi làm xong
Khi anh ta tới đỉnh

Chỉ trong nghề khiêm tốn như thế
Là chúng ta không tới đích bao giờ
Vì thơ tôi bắt bạn
Hãy lên cao, lên cao
Hãy xuống sâu, xuống sâu

Chung Nam vọng dư tuyết – Tổ Vịnh

Tuyết đọng trên sườn núi
Những mảnh trắng long lanh
Sau mưa rừng hửng sáng
Khí chiều lạnh khắp thành.

Thơ anh rời trang giấy – Victor Hugo

Thơ anh rời trang giấy
Bay đến đậu vườn em,
Nếu thơ anh có cánh,
Đôi cánh của con chim.

Thơ anh sẽ che chở
Ngôi nhà em bình yên,
Nếu thơ anh có cánh,
Đôi cánh của nàng tiên.

Thơ anh sẽ chung thuỷ
Bay theo em sớm chiều,
Nếu thơ anh có cánh,
Đôi cánh của tình yêu.

Anh chỉ hiểu mình em – Vitaly Titovich Korzhikov

Anh chỉ hiểu mình em
Như sóng vỗ hiểu về sóng vỗ
Như sao đêm hiểu về sao đêm
Như đau khổ hiểu về đau khổ

Nghìn năm sau anh bay đến bên em
Như tia nắng hoà cùng tia nắng
Như sóng trắng hoà cùng sóng trắng
Giữa đại dương êm đềm

Nhưng chúng ta không được sống cùng nhau
Không cùng chia niềm vui
Không cùng chia đau khổ
Vào các bờ khác nhau sóng vỗ
Sau tầng mây sao đứng xa nhau

Anh chỉ nhớ mình em
Như sóng vỗ nhớ về sóng vỗ
Như sao đêm nhớ sao đêm
Như đau khổ nhớ về đau khổ

Đêm đen – Vladimir Garievich Agatov

Đêm rất đen, tiếng đạn rít trên đồng
Gió thổi mạnh, quất từng cơn vào mặt
Và anh biết đêm đen này mùa đông
Bên giường con, em thầm lau nước mắt

Đôi mắt em rất sâu lắng, dịu hiền
Giờ anh muốn được ôm hôn lần nữa
Đêm đen này và thảo nguyên màu đen
Đang trải rộng, đang chia ly hai đứa

Anh tin em, người vợ tốt anh yêu
Niềm tin ấy làm anh không thể chết
Anh yên tâm, dù may rủi rất nhiều
Vì có em đang chờ anh, anh biết

Với cái chết anh giáp mặt hàng ngày
Anh không sợ: Em đang ngồi yên lặng
Bên giường con và chờ anh đêm nay
Riêng điều ấy đủ làm anh chiến thắng

Trên đây là các bài thơ Thái Bá Tân dịch của tác giả khác. Thông qua các bài thơ này bạn sẽ hiểu hơn về phong cách sáng tác của nhà thơ trong các bài thơ nguyên bản. Cũng như hoạt động dịch thuật sẽ giúp các độc giả dễ dàng hơn trong việc cảm thụ văn chương. Và cũng đừng quên đón đọc các bài viết tiếp theo của chúng tôi để cùng cập nhật các bài thơ dịch của Thái Bá Tân khác bạn nhé!

Xem thêm: Nhà thơ Thái Bá Tân và tuyển tập thơ dịch tác giả khác phần cuối