Cửa Đã Mở – Chùm thơ Việt Phương phải đọc ít nhất một lần phần 5

Những độc giả yêu thơ thì sẽ không thể quên chùm thơ Việt Phương đặc sắc vang danh một thời được phải không?. Chất triết học trong thơ của ông nhiều hơn là chất thơ, triết lý nhân sinh, nhân tình thế thái, những vấn đề cao siêu mà những người làm thơ bình thường chưa nói hoặc thậm chí không dám nói thì nhà thơ Việt Phương lại nói rất hay. Đến bây giờ mỗi khi đọc lại ta dễ dàng nhận thấy những ý nghĩa thâm thúy của tập thơ Cửa Đã Mở của ông. Ngay bây giờ, mình hãy cùng nhau cảm nhận những thi phẩm còn lại của Việt Phương nhé!

Xuống

Từ tầng ba nhìn phố phường đã khác
Những con người nhang nhác những con người
Mờ nhoè đi những nét đời sát phạt
Hình như là không khí bớt mùi hôi
Tầng mười tám phố phường trông ngồ ngộ
Những cỡ người thu nhỏ đỡ vênh vang
Bao gái trai dọc ngang trên đại lộ
Như kiến trong cơn vỡ tổ nhoáng nhoàng
ở sát đất mặt phố phường mới thật
Mặt Giê-su mặt Phật mặt maphia
Mùi nhân gian rất nồng không cần lọc
Kìa trăng thu vừa mọc giữa khu nhà

Thay (I)

Cỏ non xanh mướt
Rêu phong chân tường
Bàn chân tượng đồng vẫn ướt
Một thời thù hận một thời thương

Ơn

Qua chặng đường dài đắng cay vất vả
Vấp ngã bao lần từ lạ thành quen
Qua bao mùa trăng êm đềm màu lụa
Buồn vui một đời đọng cả vào em
Đôi vai nhỏ gầy gánh nặng triền miên
Em là nơi anh hiện lên đầy đủ
Lúc thật lành hiền lúc trào thác dữ
Em chịu đựng anh bền bỉ ghê người
Sau năm mươi năm em vẫn nhoẻn cười
Như những ngày xưa thuở ấy hai mươi

Ngộ

Chuyện buồn đổ cả xuống sông
Chuyện vui giữ lấy trong lòng mà vui
Quên cay đắng nhớ ngọt bùi
Bỏ qua hận mới chôn vùi thù xưa
Nợ dân trả mấy cho vừa
Bao nhiêu tận tuỵ cũng chưa đủ đầy
Một đời còn mấy năm đây
Xin đem tâm huyết đêm ngày đền ơn

Nắng

Trước thềm con chim nhỏ phân vân
Vào với người ngại ngần chầm chậm
Đói quá chăng liều mạng kiếm ăn
Từng bước nhẹ băn khoăn cẩn thận
Con chim nhỏ rụt rè làm thân
Người đàn bà ân cần đón nhận
Con chim ăn một chút lòng nhân
Hình như muối vẫn còn vị mặn

Mình

Thơ tình anh làm rất hiếm có em
Hầu như toàn là những cô gái khác
Thơ tình anh làm thiếu không gian em
Vơ vẩn gửi vào những trời đất khác
Trời nào đất nào thì cũng vẫn em
Em là cơ duyên của từng hạt cát
Thơ tình anh làm như chẳng có em
Em là thần thái mọi cô gái khác

Học

Có nhà triết học phương Tây càng hiểu con người
thì càng yêu con chó
Ta học sống càng hiểu con chó thì càng yêu con người
Những bông hồng thơm giữa mùi phe ở phố Hàng Khoai
Hình như đã đủ sức thấy cái sai của những người giỏi nhất
cái nhỏ của những người lớn nhất
Ta học thấy cái đúng của những người non kém
cái lớn của những người nhỏ nhoi
Đất cứ rối ren trăng cứ bình yên ở trên trời
Hình như đã đủ sức thấy sự phức tạp
của cái tưởng chuyện đời đơn giản
Ta học thấy sự giản dị của cái tưởng vô cùng rắc rối lôi thôi
Khuôn mặt hai mươi là câu hỏi hay hạnh phúc
Những cảnh bất công những trò đồi bại
như niềm day dứt cháy không nguôi
Thơ vừa viết xong đã thành thơ cũ
Có cái gì không bao giờ sáng tỏ cuối chân trời

Đọng

Ta còn một phía trời xa
Hạt sương đọng ở đài hoa loa kèn
Ta còn hương dịu đầm sen
Sông trăng heo hút con thuyền đơn côi
Ta còn biển cả mặn mòi
Mênh mang tím gió bồi hồi vàng rơm
Ta còn bóng áo chập chờn
Lời ru của lá hoàng hôn của trời
Ta còn một chút ngậm ngùi
Biết bao đen bạc lòng người đổi thay
Ta còn hy vọng trong tay
Những vồng ngực trẻ căng đầy ước mơ
Ta còn một phút một giờ
Một chèo một chống một chờ một tin

Nâng

Sáng đi quanh Hồ Gươm xem mua bán
Đêm khuya về thơ chữ Hán Nguyễn Du
Hà Nội phố nhoáng nhoàng và thanh thản
Hương a còng lãng mạn đẫm chiều thu

Có

Có một chiếc lá còn tươi vừa rơi trước mặt
Có vũ trụ im bặt dưới hàng mi ta
Có một bí ẩn ngây thơ vọng từ đôi mắt
Có lưa thưa mưa rắc ngọc vào hoa
Có một ảo ảnh dối lừa trời cao hơn đất
Có chiều thu muộn bâng quơ dâng một chút đậm đà
Có một mùa xuân để chùi như chiếc mùi xoa

Mai

Còn một mùa xuân chưa vội đến
Đợi thêm chín bến ở mười sông
Còn một con người chưa kịp hẹn
Lỡ bao nhiêu chuyện ở trong lòng

Bạch

Trông lên chẳng thấy có ai
Trông xuống dù chỉ một người cũng không
Trông ngang điệp điệp trùng trùng
Đất trời bề bộn một vùng nhân gian
Hiền lành xen với gian tham
Giàu sang cứu nổi cơ hàn được chăng
Người thảm bại kẻ vinh thăng
Bao nhiêu cơ nghiệp có bằng hư vô
Bao giờ cho đến bây giờ
Chỉ vừa vui đấy cuộc cờ sắp tan
Đêm khuya cú rúc canh tàn
Hai chìm một nổi ngút ngàn long đong
Vòng quay cát bụi lòng vòng
Trăm năm để một tấm lòng xót xa
Người nào người ấy người ta
Cõi người đau đáu thiết tha trọn đời

Nhớ

Tiếng rao đêm mênh mông Hà Nội
Một tuổi thơ đầy ắp sông Hồng
Thân dầu dãi phong trần lặn lội
Tóc bạc phơ về lại Thăng Long
Hơi thở sâu thâm trầm thành phố
Hồn mái xưa tường cũ rêu phong
Ánh lạnh tanh nêông đại lộ
Tiếng rao đêm ngõ nhỏ muôn trùng
Tự thuở xa nào
khắc khoải tàn đông

Ngỏ (II)

Sự chưa biết của con người là vô cùng vô hạn
Biển mênh mông người mới chỉ quẩn quanh
bên mạn con tàu
Cái gì con người làm ra cũng chưa đâu vào đâu
và nông cạn
Chỉ tác phẩm của thánh thần hay ma quỷ là tuyệt vời
bài bản trước và sau
Cái con người dễ yêu dễ hận dễ vui dễ sầu đến thế
Cái con người đáng thương đáng giận
đáng khinh đáng quý nhường bao
Chẳng hề chọn mà làm người đã bạc đầu rồi đấy nhỉ
Ngày bôn ba trong cõi người đêm ngẫm nghĩ giữa trời sao
Tiếng khóc chào đời nụ cười vĩnh biệt có ý vị
cay đắng ngọt ngào hay vô vị
Nói một lời thôi thì lời ấy là
Nào

Xanh

Chiếc lá me xanh giấc mơ trẻ con
Trời Hà Nội xanh tiếng thở con gái
Mắt mèo đêm xanh lòng người mong mỏi
Quả cam sành xanh câu hỏi ngày buồn
Thư trên giấy xanh lời toàn lừa dối
Nước biển chiều xanh trái ớt tươi non
Ánh mắt em xanh mùi thơm hoa bưởi
Đôi dép nhựa xanh chút ảo vọng tàn
Cơn mộng du xanh một đàn kiến lửa
Màu xanh thoang thoảng gió hương hoàng lan

Kịp

Nhìn đời càng thấy đời thật đẹp
Một chớp mắt mà nay tám mươi
Có vẻ hàng ngày ngồi xó bếp
Nhìn người đã kịp biết ai người
Cuối thu gom nắng lung linh lá
Tóc thề em thả xoã vai trinh
Mạng vào một chat hơi là lạ
Trời nghiêng đất ngả giữa tay mình

Lượn

Ô môi phớt hồng bằng lăng tím nhạt
Kiêu sa ngọc lan khao khát đào phai
Liễu xanh thướt tha phượng vàng ngàn ngạt
Hoa tim đa tình dào dạt một trời
Hà Nội ngây thơ nụ cười em bé
Từng trải nghìn năm tuổi trẻ Thăng Long
Hồ Tây mênh mông tóp đi quang quẻ
Phố cổ lai Tây mang vẻ sượng sùng
Cong thẳng lượn vòng
cong cong thẳng cong

Thường (II)

Từ toàn cầu hoá thử lên vũ trụ hoá
Nhặt vu vơ hú hoạ mấy thiên hà

Mùa xuân một sự tình cờ của thái dương hệ
Thế rồi oái oăm tình xuân thành giọt lệ
                                                   trong tim người
Vật chất nơi cách đây mười ba tỷ năm
                                                      ánh sáng
Máy vi tính vẽ loằng ngoằng loáng nhoáng
                                                         như ma trơi

Cái sự sống trên trái đất bãi đờm tanh hôi này
                                                        là thật giả hay giả thật
Đời chuyển từ lộn mửa buồn nôn
                                                   sang rú giật quay cuồng
Những trò ngu xuẩn ngu những mưu ác độc
                                                   sơn phết thành chiến lược
Cái tự xưng là loài người thấp hèn nhơ nhuốc
                                                   đến thảm thương

Bảy kỳ quan thế giới tám chín mười
                                                   kỳ quan hơn thế nữa
Những thành quả những chiến công
                                                   muôn thuở con người nào có ra chi
Là vĩ đại là bụi nhỏ
Là đáng nhớ là quên đi

Trong vô biên vô tận có chăng
                                                   một thứ gì cao quý
Sáng lung linh lòng tốt
                                                   khởi nguồn từ nguyên thuỷ tình yêu
Xuống thiên đường một sớm
                                                   lên địa ngục một chiều
                                                         dọc nhân gian ma mị
Chút vị tha trần thế gắng mang theo

Điều gì xảy ra khi tốc độ siêu quang
                                                   gấp nghìn lần ánh sáng
Trước vụ nổ đầu tiên là hư vô hoang tưởng
                                                   hay hỗn mang
Mà hư vô hoang tưởng hỗn mang
                                                   là gì hay chỉ là hốt hoảng
Sao lại cứ cho rằng mỗi năm một lần
                                                   mùa xuân sang

Vô lý hữu tình xiên ngang vào nghĩa lý
Hình như vũ trụ từ ban đầu được chuẩn bị
                                                   để tạo ra con người
Ai chuẩn bị sao lại cần chuẩn bị
Con người được chuẩn bị đi đến đâu
                                                   thì gọi là tương lai

Một giọt sương một giọng cười trẻ nhỏ
Một hôn môi dâng hiến gái trai
Một tiếng thì thầm qua hơi thở
Một mùi thơm thoang thoảng hoa nhài

Cái bình thường cực kỳ quái gở
Thế là không là có là cả hai
Cái đóng chặt có khi rồi cũng mở
Đã là người thì ta cứ là ai

Hát (II)

Em là người dày vò anh và bị anh dày vò nhất
Người cuối cùng gặp trên đường
Vũ trụ một mình cô độc
Những hình trời mây mời mọc
Lang thang
Vực thẳm óng vàng
Rơi bao giờ đến đáy
Miếng cháy
Thơm mùi cơm hàng ngày
Bàn tay
Thô ráp xoa đầu bóp trán
Giọt sáng
Từ bóng đêm đóng váng đọng bùn
Hơi thở
Trong họng đen nứt rạn trời non

Đây

Cao cả thế thấp hèn đến thế
Có lẽ nào tất cả chỉ là không
Khác nhau thế giống nhau đến thế
Chùm ô môi e lệ phớt hồng
Ngu dốt thế tinh tường đến thế
Từ bao đời cú vẫn mượn lông công
Phi thường thế bình thường đến thế
Đêm Tây Nguyên quần thể một tiếng cồng

Còn

Cát bụi bay đi mây nổi trôi qua
Vinh quang thật vinh quang hờ hết kiệt
Còn lại tình yêu còn lòng vị tha
Còn xanh biếc một mùa thu luyến tiếc
Còn một bến sông cánh bồng biền biệt
Còn một hoàng hôn tha thiết nhìn theo

Cầu

Tình cờ một kiếp cõi người
Một đời bầm dập một trời rối ren
Chút lòng thoát khỏi bon chen
Nam mô chưa đến A men không vừa
Bao nhiêu thiếu cũng là thừa
Sao cho rớt ngược dòng mưa tẩy trần

Toán

Có con chó già nằm yên khẽ nói
Có nhiều mặt trời lên mà không nói
Có hai quầy hàng ngộn thịt ba rọi
Có một dòng sông vào cõi không tên
Con đường ngã mười loại đi chín ngả
Cuộc chơi năm xu ngã giá năm nghìn
Cứ giật nóng đi chiều nay tính trả
Con mắt thứ tư thư thả lim dim
Bao nhiêu đang nổi bao nhiêu đang chìm

Niệm

Dẫu tránh mà không khỏi
Chỉ thiết chứ không thân
Dẫu kêu mà không gọi
Chỉ quây chứ không quần
Dẫu mòn mà không mỏi
Chỉ bình chứ không quân
Dẫu thông mà không thái
Chỉ đỡ chứ không đần
Dẫu đi mà cứ lại
Dầu đông mà cứ xuân
Dẫu không mà cứ tại
Nhân nhân nhân nhân nhân

Thơ

Có lẽ nào thơ vô tận
Có ai tìm đường bằng thơ
Thơ soi sáng được lý luận
Thì thơ mộng đến bao giờ
Có lẽ nào thơ vạn năng
Mọi chuyện lấy thơ làm bằng
Thơ làm chết người như bỡn
Thơ làm sống người được chăng
Có một thời thơ ngây thơ
Tưởng trời là trời thật đấy
Tưởng người là người thật vậy
Thơ toàn bóng bẩy mơ hồ
Rồi thơ biên tái siêu thực
Thơ thách thức thơ nguyện cầu
Thơ sám hối thơ phá phách
Cuối cùng thơ núp vào đâu
Thơ trong chiều sâu niềm vui
Hừng vạt nắng người xóm nhỏ
Sương đan tan dần đầu ngõ
Gió như lời ngỏ tình đầu
Thơ trong chiều sâu nỗi đau
Đời như con tàu rẽ sóng
Bọt sủi lềnh bềnh mơ mộng
Đằng xa mở rộng chân trời

Qua những thi phẩm đặc sắc của ông ta thêm phần ngưỡng mộ ngòi bút tài hoa cùng bản lĩnh lớn lao của thi sĩ Việt Phương. Ông được mọi người nhận xét là một người uyên bác, kiến thức rộng và cực kì nhân văn. Ông là một cây bút quý hiếm của làng thơ ca Việt Nam. Ông để lại cho nền văn học nước nhà một số lượng thơ vô cùng giá trị. Cảm ơn các bạn đã theo dõi bài viết này của chúng tôi!

Xem Thêm: Cửa Đã Mở – Chùm thơ Việt Phương phải đọc ít nhất một lần phần 4